کتاب زبان‌‌های پوشاک در خاورمیانه

کتاب« زبان‌‌های پوشاک در خاورمیانه» اثر، نانسی لیندیسفارن تپر و بروس اینگم، می‌کوشد زبان نهفته در پوشش مردم خاورمیانه را آشکار کند. این مجموعه که نخستین‌بار در سال ۱۹۹۷ منتشر شد، نشان می‌دهد لباس در این منطقه تنها یک ضرورت زیستی یا نشانه‌ای از زیبایی‌شناسی نیست، بلکه رسانه‌ای پیچیده برای بیان هویت، قدرت، جنسیت و مقاومت اجتماعی است. کتاب در چندین فصل به مطالعه‌ی نمونه‌هایی از جوامع مختلف خاورمیانه می‌پردازد: از لباس مردان در شبه‌جزیره‌ی عربی و نقش عمامه و عبا در ساخت قدرت مذهبی، تا بررسی پوشاک زنان روستاهای ایران، حجاب و نقاب در جنوب عربستان، و تحولات پوشش در ترکیه و ایران در دوران مدرن‌سازی. هر فصل، تصویری دقیق از بستر تاریخی و فرهنگی خود ترسیم می‌کند و سپس از خلال این جزئیات به پرسش بزرگ‌تری پاسخ می‌دهد: لباس چگونه به «زبانی» تبدیل می‌شود که افراد از طریق آن با نظم اجتماعی سخن می‌گویند یا در برابرش مقاومت می‌کنند؟ به عقیده لیندیسفارن تپر، پوشش را باید به‌منزله‌ی «نظام نشانه‌ها» فهمید؛ نظامی که در آن جنسیت، طبقه، مذهب و قومیت هرکدام واژگان خاص خود را دارند. بدین ترتیب، هر قطعه لباس حامل تاریخ و معناست؛ از رنگ و جنس پارچه گرفته تا نحوه‌ی پوشیدن آن، همگی در گفت‌وگویی اجتماعی و نمادین شرکت دارند. کتاب همچنین به رابطه‌ی میان پوشش و سیاست می‌پردازد. در فصل‌های مربوط به ایران و ترکیه، نشان داده می‌شود که چگونه دولت‌ها در اوایل قرن بیستم کوشیدند از طریق قوانین پوشش، بدن شهروندان را به صحنه‌ای برای نمایش نظم و هویت ملی بدل کنند. اما این سیاست‌ها همواره با واکنش‌های چندلایه‌ی مردم روبه‌رو بوده است: زنان و مردان در لایه‌های مختلف جامعه با تغییرات پوشش یا تداوم سنت، معانی تازه‌ای خلق کرده‌اند و از این طریق گفت‌وگویی پنهان با قدرت شکل گرفته است. این کتاب ما را وادار می‌کند از نگاه تازه‌ای به لباس بنگریم: نه فقط به‌عنوان پوششی بر تن، بلکه به‌مثابه زبانی زنده که هر روز بر بدن ما نوشته می‌شود و با جامعه، سیاست و تاریخ سخن می‌گوید.