کتاب نیلی در سرزمین زعفران

«نیلی در سرزمین زعفران» نوشته‌ی مهدی رجبی یکی از کتاب‌های مجموعه‌ی سه جلدی «نامه‌های نیلی» است. «نیلی در قلعه گنج» و «نیلی در شهر سوخته» دو جلد دیگر این مجموعه هستند.
شخصیت اصلی کتاب‌های این مجموعه گربه‌ای به نام «نیلی» است؛ گربه‌ای ایرانی و کنجکاو که به نقاط مختلف ایران سفر می‌کند و از طریق نامه‌هایی که برای صاحبش سورنا می‌فرستد، به معرفی جاذبه‌های گردشگری، تاریخ، بناهای دیدنی، گیاهان و جانوران مختلف، غذاها و … می‌پردازد. در این داستان نیلی به سرزمین خراسان می‌رود و به معرفی این سرزمین پهناور می‌پردازد. گرچه مجموعه‌ی «نامه‌های نیلی» با الگوبرداری از «نامه‌های فلیکس» نوشته شده اما مستقل از آن است.
سورنا منتظر است تا نیلی به خانه برگردد. اما او می خواهد به سفرش ادامه بدهد و همراه آقای لک لک و نامزدش وارد سرزمین پهناوری به نام خراسان می‌شود که پر از دشت‌های زیبا و رنگارنگ زعفران است.
نیلی در بندر «گواتر» در سیستان و بلوچستان از «سورنا» جدا می‌شود و به سمت خراسان می‌رود. نیلی در راه گم می‌شود تا این‌که به «میل نادر» می‌رسد؛ بنایی استوانه‌ای با پله‌های مارپیچ که در قدیم همانند فانوس دریایی بالای آن آتش روشن می‌کردند تا راه‌گم‌کردگان، بتوانند راه‌شان را پیدا کنند. نیلی با یک کامیون به سمت «نهبندان» می‌رود. او در آن‌جا آسیاب‌های بادی را می‌بیند، سپس به روستای تاریخی «ماخونیک» و خانه‌های خاص آن می‌رسد. نیلی با عبور از کویر طبس و دره‌ی «کال جنی» به روستای «خرو» می‌رسد و به تماشای سد «شاه عباسی» می‌رود. در کویر سوزان گرفتار می‌شود و راهش را گم می‌کند، خطر هر لحظه در کمین نیلی است. شکارچی‌های بدجنس همه‌جا هستند و قنات‌های تاریک پر از موجودات مرموز و عجیب و غریب‌. نیلی در نامه‌اش افسانه‌ای زیبا از سرزمین زعفران برای سورنا تعریف می‌کند.
در این داستان تنها یک سری اطلاعات خشک و دائره‌المعارفی به کودکان داده نمی‌شود، بلکه آن‌ها در قالب داستانی جذاب و اثرگذاری همراه با شخصیت دوست‌داشتنی و بامزه‌ی نیلی با نواحی مختلف ایران آشنا می‌شوند.
«نیلی در سرزمین زعفران» بچه‌ها همراه با نیلی سرزمین باشکوه خراسان را می‌شناسند. به توس و نیشابور می‌روند و با فردوسی و خیام و عطار آشنا می‌شوند.