کتاب مهربان تر از مرگ

کتاب «مهربان‌تر از مرگ» نوشته‌ی ناصر پروانی، رمانی عاشقانه‌ و خانوادگی است که در پنج فصل نوشته شده و داستان زندگی زوجی به نام فرهاد و گندم را روایت می‌کند. ماجرا با یک رابطه‌ی عاطفی گرم شروع می‌شود و به‌تدریج به سمت تجربه‌ی سوگ، فقدان، و مواجهه‌ی فرد با واقعیت‌های زندگی مشترک پیش می‌رود. لحن روایت، شاعرانه و احساسی است، اما ساختار داستان منسجم و مشخص است. داستان در زمان حال می‌گذرد و با نگاهی به گذشته، لایه‌هایی از روابط شخصیت‌ها را آشکار می‌کند.
در همان ابتدای داستان، گندم برای رفتن به محل کار از خانه خارج می‌شود و دیگر برنمی‌گردد. خیلی زود مشخص می‌شود که او در یک تصادف جان باخته و اعضای بدنش اهدا شده است. اما فرهاد، همسرش، این واقعیت را نمی‌پذیرد و به زندگی طوری ادامه می‌دهد که انگار گندم هنوز زنده است. لباس‌های او را می‌شوید، میز شام را برایش می‌چیند و همچنان در انتظار بازگشتش می‌ماند. نویسنده این موقعیت را بدون قضاوت نشان می‌دهد و به‌جای تکیه بر واکنش‌های بیرونی، بر حالات درونی شخصیت تمرکز می‌کند.
در ادامه، نویسنده نگاهی دقیق‌تر به رابطه‌ی این دو نفر می‌اندازد و بخش‌هایی از زندگی قبل از حادثه را مرور می‌کند: مشکلات بین خانواده‌ها، بحث‌های گاه‌به‌گاه، تصمیم به بچه‌دار شدن، و احساساتی مثل مقایسه، رنجش یا گذشت. این قسمت‌ها، تصویری واقعی و ملموس از روابط خانوادگی در زندگی روزمره ارائه می‌دهند. نویسنده تلاش می‌کند نشان دهد که رابطه‌ای مثل رابطه‌ی فرهاد و گندم فقط از عشق ساخته نشده، بلکه با مجموعه‌ای از احساسات پیچیده و متضاد شکل گرفته است.
در بخش‌های پایانی، کتاب بیشتر به درون‌مایه‌های روان‌شناختی نزدیک می‌شود. سفر درونی فرهاد، از انکار واقعیت مرگ تا پذیرش آن، بخش محوری داستان است. عنوان فصل‌های کتاب هم‌زمان با پیشرفت داستان، نشانه‌هایی از این تحول درونی دارند.