کتاب فلسفه ارتباطات

«فلسفه ارتباطات»، ویرایش‌شده توسط ولفگانگ دونزباخ، یکی از جامع‌ترین منابع در حوزه مطالعات ارتباطات است که نخستین بار در مارس ۲۰۰۸ منتشر شد. این اثر دوازده‌جلدی که در مجموع بیش از ۶۰۰۰ صفحه را دربر می‌گیرد، طیفی گسترده از مفاهیم، نظریه‌ها، چهره‌های کلیدی و رویکردهای روش‌شناختی در مطالعات ارتباطات، رسانه، ارتباطات سیاسی، روابط عمومی، حقوق رسانه و سایر شاخه‌های مرتبط را پوشش می‌دهد. جلد دوم این مجموعه، بخشی از این ساختار عظیم است و مدخل‌هایی را در محدوده حروف میانی الفبا شامل می‌شود که با دقت ویراستاری‌شده و توسط متخصصان برجسته در هر حوزه نوشته شده‌اند.
این دانشنامه به عنوان مرجع آکادمیک در ژانر آثار علمی-مرجع جای می‌گیرد و لحن رسمی، دقیق و نظام‌مند آن در تمامی جلدها حفظ شده است. مدخل‌ها به صورت الفبایی سازماندهی شده‌اند، با ارجاع متقابل، نمایه‌سازی موضوعی و کتابشناسی هر مدخل، که آن را به ابزاری کاربردی برای جستجوی مفاهیم و اصطلاحات بدل می‌کند. خواننده می‌تواند به‌سرعت به اطلاعات مورد نظر خود دست یابد، چه در مقام دانشجوی علاقه‌مند و چه در مقام پژوهشگری باتجربه که به دنبال تعاریف، پیشینه نظری یا منابع بیشتر برای پژوهش است. جلد دوم مانند دیگر مجلدات، فاقد روایت یا شخصیت داستانی است، اما به‌جای آن، به روشن‌سازی مفاهیم بنیادین، نظریه‌های کلیدی و تحولات تاریخی در حوزه ارتباطات می‌پردازد. ساختار مدخل‌ها به گونه‌ای است که هم دیدگاه‌های بنیادین و کلاسیک را پوشش می‌دهند و هم مفاهیم نوظهور مانند فناوری‌های دیجیتال، رسانه‌های اجتماعی، و مدل‌های تعامل چندفرهنگی را در بر می‌گیرند. مفاهیمی چون افکار عمومی، اخلاق رسانه، تعامل بین‌فردی، گفتمان سیاسی، و روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی از جمله محورهای تکرارشونده و برجسته در این مجلد هستند. یکی از نقاط قوت این مجموعه، دامنه بین‌المللی آن است؛ نه‌تنها نویسندگان از کشورهای گوناگون انتخاب شده‌اند، بلکه رویکردها نیز بین‌فرهنگی و مقایسه‌ای‌اند، به‌گونه‌ای که دانشنامه از مرزهای پژوهش غربی فراتر می‌رود و دیدگاه‌های جهانی را منعکس می‌سازد. از جمله نویسندگان و مشارکت‌کنندگان نام‌آشنای این مجموعه می‌توان به دنیس مک‌کویل، برگر، بورگون و دیگر چهره‌های موثر در توسعه نظریه‌های ارتباطی اشاره کرد که هریک در مدخل‌های خاصی حضور دارند. ویراستار مجموعه، ولفگانگ دونزباخ (۲۰۱۵-۱۹۴۹)، یکی از برجسته‌ترین پژوهشگران حوزه ارتباطات بود که جایگاهی ممتاز در فضای دانشگاهی بین‌المللی داشت. او استاد ارتباطات و بنیان‌گذار دپارتمان ارتباطات در دانشگاه فنی درسدن آلمان بود و پیش‌تر در دانشگاه‌های ماینز، برلین و دورتموند تدریس کرده بود. دونسباخ همچنین در مقام رئیس انجمن بین‌المللی تحقیقات افکار عمومی (WAPOR) و انجمن بین‌المللی ارتباطات (ICA) فعالیت کرده و آثار متعددی در زمینه ارتباطات سیاسی، روزنامه‌نگاری و افکار عمومی منتشر کرده است. دانشنامه حاضر، اوج تلاش او در جهت ساخت نظامی جامع برای ادبیات مطالعات ارتباطات به‌شمار می‌آید.
در مجموع، جلد دوم از «فلسفه ارتباطات» به همراه سایر مجلدات، نه‌تنها یک ابزار مرجع، بلکه نماینده‌ای نظام‌مند و معتبر از پیکره دانش ارتباطی معاصر است. برای دانشجویان، پژوهشگران، کتابداران و متخصصانی که به دنبال نگاهی جامع، مستند و بین‌المللی به مفاهیم و تحولات ارتباطی هستند، این مجموعه یک ضرورت پژوهشی به‌شمار می‌آید.