کتاب مهارت های ذهنی 2

کتاب «مهارت‌های ذهنی» جلد دوم نوشته‌ی رابرت بی. دیلتز در اکتبر ۲۰۱۷ منتشر شد. این اثر ادامه‌ی پروژه‌ی بلندپروازانه‌ی دیلتز برای مدل‌سازی ذهن متفکران بزرگ است؛ پروژه‌ای که در جلد نخست با بررسی ارسطو، شرلوک هولمز، والت دیزنی و موتزارت آغاز شد و در این جلد به‌طور کامل به کاوش در شیوه‌ی اندیشیدن انیشتین می‌پردازد. دیلتز، از پیشگامان برنامه‌ریزی عصبی-زبانی (NLP)، در این کتاب تلاش می‌کند تا نشان دهد نبوغ نه صرفا موهبتی مرموز، بلکه فرایندی است که می‌توان آن را شناخت، تحلیل کرد و تا حدی در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود به کار گرفت. در دل این کتاب، شرحی زنده و در عین حال تحلیلی از مسیر ذهنی انیشتین ارائه می‌شود؛ از توانایی‌اش در زیر سوال بردن بدیهیات گرفته تا آزمایش‌های فکری که باعث شد مرزهای علم زمانه‌اش جابه‌جا شود. دیلتز برای این کار از روش مدل‌سازی شناختی NLP استفاده می‌کند؛ روشی که می‌کوشد با بررسی دقیق فرآیندهای ذهنی، رفتار و زبان نوابغ، الگویی قابل تکرار برای دیگران استخراج کند. او در این کتاب با لحنی روشن و آموزشی، اما عمیق و سنجیده، هم مخاطبان حرفه‌ای در حوزه‌ی آموزش، مربی‌گری و مدیریت را خطاب قرار می‌دهد و هم خوانندگان کنجکاوی را که علاقه‌مندند ببینند انیشتین چگونه می‌اندیشید. کتاب در ده فصل تنظیم شده و از کلان‌ترین ویژگی‌های تفکر انیشتین شروع می‌کند؛ جایی که او اصول بنیادینی چون فضا، زمان و همزمانی را دوباره تعریف می‌کرد. در ادامه، دیلتز به سراغ جزییات ریزتر می‌رود؛ از شیوه‌ی استفاده‌ی انیشتین از تصویرسازی ذهنی و استعاره‌های نمادین گرفته تا زبان و ساختارهای فکری‌اش در زمان طراحی آزمایش‌های فکری مشهور. در پایان، این تحلیل‌ها به متااستراتژی‌هایی تبدیل می‌شوند که خواننده می‌تواند برای تقویت خلاقیت، حل مسئله و حتی توسعه‌ی فردی از آنها بهره بگیرد. ضمائم و واژه‌نامه‌ی کتاب نیز مطالعه‌ی آن را برای مخاطبانی که با مفاهیم NLP کمتر آشنا هستند آسان‌تر می‌سازد. آنچه این کتاب را ارزشمند می‌سازد، نگاه تازه‌اش به زندگی و دستاوردهای انیشتین است. برخلاف روایت‌های معمول که بیشتر بر زندگی‌نامه و وقایع تاریخی تمرکز دارند، دیلتز سعی می‌کند به لایه‌های درونی‌تر فکر انیشتین نفوذ کند: اینکه او چگونه چارچوب مسائل را تغییر می‌داد، چگونه با جسارت به فرضیات بنیادی شک می‌کرد و چگونه از تخیل به‌عنوان ابزاری علمی بهره می‌گرفت. افزون بر این، دیلتز این روش‌ها را از حد یک بحث نظری فراتر می‌برد و به ابزارهایی تبدیل می‌کند که در زندگی امروزی نیز می‌توانند به کار آیند؛ چه در حل تعارض‌های بین‌فردی، چه در خلاقیت شغلی یا حتی در مواجهه‌ی دوباره با مسائل روزمره. این کتاب مخاطب خود را به تماشای صرف نبوغ دعوت نمی‌کند؛ بلکه به او نشان می‌دهد که چگونه می‌تواند فعالانه این الگوها را در تفکر خود بکار گیرد. در جهانی که نوآوری، انعطاف‌پذیری و توانایی دیدن مسائل از چشم‌اندازی تازه بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته، «مهارت های ذهنی» می‌تواند راهنمایی الهام‌بخش و در عین حال کاربردی باشد.
چه از علاقه‌مندان قدیمی NLP باشید و چه به‌تازگی در مسیر خودشناسی و توسعه‌ی فردی گام برداشته باشید، این کتاب فرصتی کم‌نظیر برای نگاهی دوباره به میراث فکری انیشتین فراهم می‌کند؛ نگاهی که از ستایش گذشته عبور می‌کند و راهی برای یادگیری و عمل در زمان حال می‌گشاید. این کتاب خواننده را دعوت می‌کند نه تنها از انیشتین بیاموزد که چه اندیشیده، بلکه مهم‌تر از آن، چگونه اندیشیده است.