کتاب راهنمای جامعه شناسی تاریخی

کتاب «راهنمای جامعه‌شناسی تاریخی» با ویراستاری جرارد دلانتی و انجین ایسین، مجموعه‌ای از مقالات پژوهشی در حوزه جامعه‌شناسی تاریخی است که تلاش می‌کند مروری نظام‌مند بر ریشه‌ها، مفاهیم، رویکردها و مسائل کلیدی این رشته ارائه دهد. نویسندگان در مقدمه توضیح می‌دهند که جامعه‌شناسی تاریخی در نقطه‌ی تلاقی میان تحلیل اجتماعی و روایت تاریخی قرار دارد و همین موقعیت بین‌رشته‌ای، به آن امکان می‌دهد تا فرآیندهای کلان تاریخی را در قالب نظریه‌های جامعه‌شناختی بررسی کند.
ساختار کتاب به سه بخش اصلی تقسیم شده است. در بخش نخست رویکردهای نظری کلاسیک معرفی می‌شود؛ متفکرانی مانند مارکس، وبر، دورکیم و الیاس در این بخش مورد توجه قرار می‌گیرند و نقش آن‌ها در شکل‌گیری مفاهیم کلیدی جامعه‌شناسی تاریخی بررسی می‌شود. نویسندگان همچنین به مکتب‌هایی مانند آنال و سنت‌های تمدنی اشاره می‌کنند که دیدگاه‌های تاریخی را وارد تحلیل‌های اجتماعی کرده‌اند.
بخش دوم کتاب به رویکردها اختصاص دارد و روش‌های مختلف تحلیل در جامعه‌شناسی تاریخی را معرفی می‌کند. در اینجا با رویکردهایی مانند مارکسیسم جدید، مدرنیزاسیون، نهادگرایی تاریخی، تاریخ فرهنگی، تاریخ فکری و همچنین مطالعات پسااستعماری و تبارشناختی آشنا می‌شویم. نویسندگان در این بخش بر تفاوت‌های رویکردهای تفسیری، تبیینی و انتقادی تأکید می‌کنند و نحوه استفاده از آن‌ها در تحلیل تاریخ اجتماعی را توضیح می‌دهند.
در بخش سوم، کتاب به موضوعات محتوایی کلیدی در جامعه‌شناسی تاریخی می‌پردازد. مسائلی مانند ملت‌سازی، شکل‌گیری دولت، جنبش‌های اجتماعی، سرمایه‌داری، پدرسالاری، مذهب، نظم اخلاقی و تفاوت‌های شرق و غرب بررسی می‌شوند. هدف از این بخش، نشان دادن کاربرد مفاهیم نظری و روش‌های معرفی‌شده در تحلیل مسائل عینی و تاریخی است. این کتاب با هدف ایجاد پیوند میان نظریه‌پردازی جامعه‌شناختی و تحلیل تاریخی نوشته شده و سعی دارد خواننده را با پیچیدگی‌های هر دو حوزه آشنا کند.