کتاب تاریخنگاری اقتصاد ایران طی شش دهه گذشته
نویسنده:
عباس شاکری
معرفی کتاب تاریخنگاری اقتصاد ایران طی شش دهه گذشته
کتاب «تاریخنگاری اقتصاد ایران طی شش دهه گذشته» اثر عباس شاکری، حاصل دههها تدریس و پژوهش دردمندانهی نویسنده در باب اقتصاد ایران است. این اثر تلاشی برای رمزگشایی از یک معمای بزرگ و پایدار است: چرا اقتصاد ایران، با وجود برخورداری از منابع عظیم مادی و انسانی و اجرای دوازده برنامهی توسعه، همچنان با رشد اقتصادی پایین، تورمهای بالا و مستمر، بیکاری مزمن و نابرابری فزاینده دست به گریبان است؟
این کتاب از دغدغه ای بزرگ سرچشمه میگیرد؛ نویسنده از رنجی سخن میگوید که در مواجهه با سیاستهای فقرآفرین و رشدزدا و جولان دستهای منفعتطلب و رانتجو متحمل شده است. او با نقد تحلیلهای اقتصادی رایج که اغلب سرانگشتی و تکساحتی هستند، میکوشد تا علل واقعی وضعیت موجود را واکاوی کند. رویکرد شاکری در این اثر، یک تحلیل علمی و انتقادی است که از نام بردن سیاستگذاران و مدیران و نقد مستقیم عملکرد و رویههای فکری آنان ابایی ندارد تا نشان دهد چگونه برخی جریانات فکری و سیاستی، به تضعیف عوامل مولد و قربانی کردن مردم در پای منافع گروههای سوداگر منجر شدهاند.
ساختار کتاب یک سفر تحلیلی تاریخی در شش دهه اقتصاد ایران، از سال ۱۳۴۰ تا ۱۴۰۰ است. این سفر با فصلی در باب روششناسی و نقد مبانی اندیشهای حاکم بر اقتصاد ایران، به ویژه از دههی ۱۳۷۰ به بعد، آغاز میشود. سپس به صورت دورهای به بررسی تحولات میپردازد: از دههی ۱۳۴۰ و سالهای منتهی به انقلاب، عبور کرده و به دورهی جنگ و پس از آن، نقطهی عطف آغاز سیاستهای تعدیل اقتصادی پس از جنگ میرسد.
در ادامه کتاب به کالبدشکافی دقیق سیاستهای اقتصادی در قالب برنامههای توسعهی سوم، چهارم و پنجم و عملکرد دولتهای مختلف از دوران ریاستجمهوری هاشمی رفسنجانی تا شهید سید ابراهیم رئیسی اختصاص دارد. در این فصول، موضوعات مناقشهبرانگیزی چون آزادسازی نرخ ارز و شوکهای ارزی، فرآیند پرحاشیهی خصوصیسازی، پیدایش بانکهای خصوصی و تأثیر آنها بر رشد نقدینگی و بازار مسکن، و طرح هدفمندی یارانهها با جزئیات و آمار مورد تحلیل قرار میگیرند. در نهایت، کتاب با بررسی ماهیت واقعی تورم در اقتصاد ایران و تحلیل ریشههای ساختاری و توزیعی آن، به جمعبندی میرسد.
«تاریخنگاری اقتصاد ایران» در مجموع، اثری است که با نگاهی جامع و انتقادی، به دنبال پاسخ به این پرسش است که چرا با وجود این همه برنامهریزی و منابع، اقتصاد کشور در مسیری واگرا حرکت کرده است.
این کتاب از دغدغه ای بزرگ سرچشمه میگیرد؛ نویسنده از رنجی سخن میگوید که در مواجهه با سیاستهای فقرآفرین و رشدزدا و جولان دستهای منفعتطلب و رانتجو متحمل شده است. او با نقد تحلیلهای اقتصادی رایج که اغلب سرانگشتی و تکساحتی هستند، میکوشد تا علل واقعی وضعیت موجود را واکاوی کند. رویکرد شاکری در این اثر، یک تحلیل علمی و انتقادی است که از نام بردن سیاستگذاران و مدیران و نقد مستقیم عملکرد و رویههای فکری آنان ابایی ندارد تا نشان دهد چگونه برخی جریانات فکری و سیاستی، به تضعیف عوامل مولد و قربانی کردن مردم در پای منافع گروههای سوداگر منجر شدهاند.
ساختار کتاب یک سفر تحلیلی تاریخی در شش دهه اقتصاد ایران، از سال ۱۳۴۰ تا ۱۴۰۰ است. این سفر با فصلی در باب روششناسی و نقد مبانی اندیشهای حاکم بر اقتصاد ایران، به ویژه از دههی ۱۳۷۰ به بعد، آغاز میشود. سپس به صورت دورهای به بررسی تحولات میپردازد: از دههی ۱۳۴۰ و سالهای منتهی به انقلاب، عبور کرده و به دورهی جنگ و پس از آن، نقطهی عطف آغاز سیاستهای تعدیل اقتصادی پس از جنگ میرسد.
در ادامه کتاب به کالبدشکافی دقیق سیاستهای اقتصادی در قالب برنامههای توسعهی سوم، چهارم و پنجم و عملکرد دولتهای مختلف از دوران ریاستجمهوری هاشمی رفسنجانی تا شهید سید ابراهیم رئیسی اختصاص دارد. در این فصول، موضوعات مناقشهبرانگیزی چون آزادسازی نرخ ارز و شوکهای ارزی، فرآیند پرحاشیهی خصوصیسازی، پیدایش بانکهای خصوصی و تأثیر آنها بر رشد نقدینگی و بازار مسکن، و طرح هدفمندی یارانهها با جزئیات و آمار مورد تحلیل قرار میگیرند. در نهایت، کتاب با بررسی ماهیت واقعی تورم در اقتصاد ایران و تحلیل ریشههای ساختاری و توزیعی آن، به جمعبندی میرسد.
«تاریخنگاری اقتصاد ایران» در مجموع، اثری است که با نگاهی جامع و انتقادی، به دنبال پاسخ به این پرسش است که چرا با وجود این همه برنامهریزی و منابع، اقتصاد کشور در مسیری واگرا حرکت کرده است.
دسته بندی های کتاب تاریخنگاری اقتصاد ایران طی شش دهه گذشته
کتابهای مرتبط با کتاب تاریخنگاری اقتصاد ایران طی شش دهه گذشته
اولین نفری باشید که نظر خود را درباره "کتاب تاریخنگاری اقتصاد ایران طی شش دهه گذشته" ثبت میکند