"تاریخ علم"، ویراست آدام هارت-دیویس، اثری جامع و خیرهکننده است که تاریخ علم را نه صرفا به عنوان مجموعهای از کشفیات، بلکه بهعنوان روایتی بصری و فکری از کنجکاوی انسان تصویر میکند. این کتاب با نمودارها، تصاویر، جدولهای زمانی و نقشههای مصور غنی شده. نتیجه، کتابی است که در عین کارکرد مرجعگونهاش، لذت خواندن و تماشای آن کمتر از یک اثر روایی نیست. ساختار این اثر تلفیقی از نظم زمانی و منطق موضوعی است: از اکتشافات باستانی تا فیزیک کوانتومی، از طب یونانی تا هوش مصنوعی. این سیر تاریخی به بخشهای متمایز تقسیم شده که هر یک بر یک دورهی تحول علمی تمرکز دارد. اما آنچه کتاب را از یک روایت خطی صرف فراتر میبرد، چینش دقیق دوسویهی صفحات است: هر دو صفحهی متقابل، به یک مفهوم، شخصیت یا کشف اختصاص دارد-از مدل اتمی بور تا نظریه نسبیت، از کاریوسیس نیکن به استیون هاوکینگ. هر بخش بهگونهای طراحی شده که هم مستقل باشد و هم در دل یک روایت پیوسته جای گیرد. با افزودن ضمائم پایانی-از جمله نمودارهای طبقهبندی، نمادهای علمی، نمایهی اشخاص و پیشنهادهای خوانش بیشتر-کتاب به مرجعی پایدار و قابل رجوع بدل میشود. در مرکز این کتاب، داستان دیرینه اما همچنان جاری کاوش بشری قرار دارد: کنجکاوی، مشاهده، نظریهپردازی و آزمون، که در کنار هم علم را به یک میراث زنده تبدیل میکنند. مضامین تکرارشونده عبارتاند از: از تکنیک تا نظریه: چگونه صنعتگری و فناوری، راه را برای انتزاع علمی هموار کرد. درهمتنیدگی رشتهها: علوم تجربی نه به عنوان حوزههای جداگانه، بلکه بهمثابه شبکهای از پیشرفتهای متقابل در فیزیک، شیمی، زیستشناسی، زمینشناسی و ریاضیات ارائه میشوند. تأثیرات اجتماعی علم: این کتاب نهتنها بر کشفیات علمی، بلکه بر پیامدهای آنها در سطح اجتماعی، صنعتی، پزشکی و زیستمحیطی تأکید دارد. علم بهمثابهی پروژهی جمعی بشر: تمرکز بر دانشمندانی از فرهنگها، زمانها و جنسیتهای مختلف-از گالیله و ماری کوری تا تورینگ و پاستور-علم را به جای پروژهای فردی، به تلاشی مشترک و فرافرهنگی بدل میکند. زمینهی تولید و جایگاه فرهنگی "تاریخ علم" از سوی منتقدان علمی تحسین شده است. نشریهی Chemistry World آن را «پیروزی در ارتباط علمی عمومی» و نمونهای از "روایتگری لذتبخش علمی" توصیف کرده است. کاربران Goodreads، تنوع و دسترسیپذیری موضوعات آن را ستایش کردهاند و آن را مدخلی عالی برای آشنایی با تاریخ علم دانستهاند. کاربرد آن فراتر از سرگرمی یا مطالعهی فردی است: بهعنوان منبع کمکآموزشی در کلاس درس، منبع مکمل مطالعات تخصصی، یا حتی محرک اولیه برای پروژههای پژوهشی عمل میکند. "تاریخ علم" کتابی است که تاریخ علم را به تجربهای عینی، دیداری و فکری بدل میسازد. این کتاب، با ترکیب سازماندهی هوشمندانه، طراحی گرافیکی خیرهکننده و زبانی روشن، به شکلی نادر، پیچیدگی مفاهیم را به جذابیتی عمومی تبدیل میکند. ویرایش هارت-دیویس نهفقط برای ارائهی دانستهها، بلکه برای برانگیختن دوبارهی «سوال» طراحی شده است-آنچه در بنیاد هر کشف علمی است. این کتاب نه تنها خواننده را مطلع میکند، بلکه او را دعوت به کاوش، پرسشگری و تأمل میسازد؛ از نخستین نقاشیهای نجومی غارها تا فرضیههای کوانتومی سدهی بیستویکم.
درباره آدام هارت دیویس
ادام هارتدیویس (Adam Hart-Davis؛ زادهٔ ۴ ژوئیهٔ ۱۹۴۳) یک مورخ، عکاس، نویسنده و دانشمند در زمینه شیمی اهل بریتانیا است. او همچنین سابقهٔ فعالیت در شبکهٔ بیبیسی به عنوان مجری را دشته است.