این کتاب رساله ای پیرامون موضوع انسان در عرف عرفان از دیدگاه قرآن کریم و اخبار وسایط فیض الهی است که توسط استاد آیت الله حسن حسن زاده آملی در چهار فصل با عناوین در تعریف انسان، مراد از عرفان در موضوع رساله، تمثلات و القاءات سبوحی، اصول ایقانی تدوین شده است. نویسنده ارجمند این اثر را مانند سایر آثار عالمانه خویش، ساده و در خور همگان به رشته تحریر درآورده است.
مراد از عرفان در موضوع رساله عرفان به توحید صمدی است عارف بالله است و همچنین عرفان اصیل انسان ساز، منطق وحی به نام قرآن کریم است و آنچه را که امامان معصوم(ع) در بیان این امر فرموده اند در واقع همه آنها تفسیر انفسی قرآن کریم اند.
انسان را نیز در عرف منطق، حیوان ناطق تعریف کرده اند، اما انسان در عرف عرفان کسی است که لیاقت ها و قابلیت هایی دارد که چون به فضیلت برسند و او را متّصف به صفات ربوبی و محاسن اخلاق و محامد آداب کنند، او دیگر همان حیوان ناطق نیست؛ بلکه انسان واقعی حقیقی است.
نویسنده برخی رویدادهای سلوک عرفان عملی خود را نیز در نیمه کتاب شرح داده و سپس در نیمه دیگر، اصول مستنبط از آنها و متفرّع بر آنها را بیان کرده است.
کتاب انسان در عرف و عرفان
سروش
حسن حسن زاده آملی
