کتاب نیوکاسل

کتاب «نیوکاسل» نوشته‌ی آرش محمودی شامل مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه است که بیشتر آن‌ها در فضای ایران معاصر می‌گذرند. محور اصلی داستان‌ها مفاهیمی مثل نظارت، خشونت، و تأثیر آن‌ها بر زندگی فردی و جمعی است. عنوان کتاب از بیماری ویروسی‌ای در پرندگان گرفته شده که باعث فلج شدن آن‌ها می‌شود؛ این انتخاب نشانه‌ای از نوعی بی‌حسی اجتماعی و روانی است که در بعضی از شخصیت‌های داستان‌ها دیده می‌شود.
در بسیاری از داستان‌ها، ما با موقعیت‌هایی مواجهیم که شخصیت‌ها یا دیگران را تحت نظر دارند، یا خودشان حس می‌کنند که زیر نگاه یا کنترل هستند. این نظارت ممکن است مستقیم، پنهان یا ساختاری باشد و معمولا پیامدهایی مثل سکوت، انفعال یا پرخاش ایجاد می‌کند. روابط انسانی در این فضاها معمولا درگیر نوعی احتیاط یا تردید است، و این باعث شده شخصیت‌ها با نوعی اضطراب، بی‌اعتمادی یا کناره‌گیری مواجه باشند. چند داستان در کتاب مستقیما به تجربه‌های خشونت‌آمیز می‌پردازند. مثلا در داستان «نیوکاسل»، اعدام یک زندانی از نگاه چند نوجوان روایت می‌شود و در داستان «گاوکش‌ها» صحنه‌ی کشتن گاوی زخمی در روستا مطرح است. نویسنده در این روایت‌ها بیشتر از آن‌که به خود خشونت بپردازد، به چگونگی مواجهه‌ی جمعی یا شخصی با آن توجه دارد؛ یعنی این‌که چطور خشونت به بخشی عادی از زندگی تبدیل می‌شود یا چه اثری بر حافظه و روان آدم‌ها می‌گذارد.
موقعیت‌های داستان‌ها اغلب از دل زندگی روزمره انتخاب شده‌اند، ولی عناصر نمادین یا استعاری هم در آن‌ها دیده می‌شود. داستان‌هایی مثل «جشن سایه‌بان‌ها» یا «نهنگ آب‌های خرد» نمونه‌هایی از این نوع روایت‌اند که در آن‌ها ماجراها با لایه‌هایی از ابهام یا تعلیق همراه هستند. در مجموع، نویسنده با استفاده از جزئیات محیطی، لحن ساده، و فاصله‌گذاری‌های ظریف، فضایی خلق کرده که در آن پرسش درباره‌ی نظارت، قدرت، و جایگاه فرد در برابر ساختارهای اجتماعی برجسته می‌شود.