"خرگوشها" یک کتاب تصویری قدرتمند است که توسط نویسنده نامدار استرالیایی، جان مارزدن، نوشته و با تصویرگریهای سورئال و فراموشنشدنی شان تان همراه شده است. حاصل این همکاری، داستانی تمثیلی و تأثیرگذار است که استعمار، تخریب محیط زیست، و محو فرهنگهای بومی را بهطرزی شاعرانه و بصری روایت میکند. هرچند این کتاب در قالب اثر کودکانه عرضه شده، لایههای معنایی آن تجربهای تأملبرانگیز برای خوانندگان در هر سن فراهم میآورد. نثر پراکنده و اقتصادی مارزدن، در کنار تصویرسازیهای پرجزئیات و استعاری تان، روایتی خلق میکند که هم از نظر عاطفی تلنگر میزند و هم از نظر فکری چالشبرانگیز است. داستان با ورود خرگوشها آغاز میشود-موجوداتی مهاجم، یکدست، و یونیفرمپوش که از آن سوی دریاها به سرزمینی تازهوارد میشوند. در ابتدا حضور آنها بیخطر و حتی معصومانه جلوه میکند، اما با گذر زمان، تعدادشان فزونی میگیرد و نشانههای سلطهگریشان نمایان میشود. آنها مناظر را دگرگون میکنند، منابع طبیعی را میبلعند، بناهای نو میسازند، و فناوریهای بیگانه را بر ساکنان بومی تحمیل میکنند-ساکنانی که در قالب موجوداتی کیسهدار، آرام و شکننده، تصویر شدهاند. روایت پیشروی بیوقفه خرگوشها، استعارهای روشن از فرایند استعمار است: مواجههی نابرابر، تصرف سرزمین، نابودی محیط، و به حاشیه راندن فرهنگها. بیآنکه راهحلی قطعی ارائه دهد، کتاب با پرسشی باز به پایان میرسد-پرسشی که خواننده را به تأملی اخلاقی و تاریخی فرا میخواند. "خرگوشها" تمثیلی قوی از استعمار و پیامدهای بلندمدت آن است. خرگوشها بهمثابه نماد قدرتهای امپریالیستی ظاهر میشوند که با ظاهری پیشرفته، ولی نگاهی تصاحبگر، وارد سرزمینهای تازه میشوند. در پس این روایت ساده، بحثهایی عمیق درباره از دست رفتن حافظه جمعی، گسست فرهنگی، و نابودی زیستبومها نهفته است. همچنین کتاب بر تنش میان سنت و مدرنیته انگشت میگذارد. خرگوشها با خود سازهها، صنعت و "پیشرفت" میآورند، اما این پیشرفت، هنگامی که بدون درک و احترام نسبت به فرهنگ میزبان اعمال میشود، چیزی جز ویرانی به بار نمیآورد. تصویرسازیهای تان، با جزئیات وهمآلود و تضاد میان عناصر طبیعی و ماشینی، بار استعاری روایت را دوچندان میکنند. "خرگوشها" کتابی است هم از لحاظ بصری درخشان و هم از نظر مفهومی ماندگار؛ کتابی که با زبانی شاعرانه و تصاویری کوبنده، مخاطب را دعوت میکند تا نگاهی دوباره به تاریخ استعمار و پیامدهای آن بیفکند. جان مارزدن و شان تان با بیانی موجز و چندلایه، روایتی خلق کردهاند که نه تنها درباره اشغال خاک، بلکه درباره از دست رفتن زبان، حافظه و رویاهاست. این کتاب، با سکوتهای سنگین و پایان باز خود، ما را به شنیدن صدای تاریخ و پذیرش مسئولیت برای ساخت آیندهای عادلانهتر فرامیخواند-آیندهای که در آن، فهم و همزیستی جایگزین سلطه و فراموشی شود.
درباره جان مارزدن
اولین کتاب او در سال 1987 منتشر شد. مجموعه برجسته «فردای او» به عنوان محبوب ترین مجموعه کتاب برای بزرگسالان جوان که تا به حال در استرالیا نوشته شده است شناخته می شود. اولین کتاب از این مجموعه «فردا که جنگ آغاز شد» 26 بار در استرالیا تجدید چاپ شده است.
ویژگی های کتاب خرگوش ها
جایزه شورای کتاب کودک استرالیا برای کتاب تصویر سال در سال 1999