کتاب المواقف فی علم الکلام توسط انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است. این اثر از مهم‌ترین آثار قاضی عضدالدین ایجی با شرح میرشریف جرجانی، یکی از کتابهای کلامی جامع است که به سبک کتابهای فلسفی و نظیر تجریدالاعتقاد خواجه نصیر طوسی، در دو بخش کلی الهیات به‌معنی الاعم و الهیات به‌معنی الاخص نگاشته شده است. قاضی عضد ایجی از علمای برجستۀ اشعری است که با تکیه بر آراء اشاعره و با رویکردی انتقادی نسبت به فلاسفه و سایر فرقه‌ها و مذاهب اسلامی، به تبیین آراء کلامی خود پرداخته است. وی در بخش نبوت، شبهات ملحدان و منکران دین را درخصوص بعثت پیامبران، اعجاز انبیا، نبوت پیامبر اسلام و اعتبار قرآن که امروزه نیز بسیاری از آنها در قالب جدیدی مطرح می‌شود بیان می‌کند و ازطرف اشاعره و گاه معتزله، بدان‌ها پاسخ می‌دهد. وی در اکثر مباحث مربوط به نبوت و معاد و امامت و فروع آن، به بحث مقایسه‌ای و تطبیقی می‌پردازد، دیدگاه‌های فلاسفه و معتزله را در اغلب مباحث، مطرح و تفاوت دیدگاه اشاعره را با آنان بیان می‌کند و می‌کوشد پاسخ‌های معقول به شبهات بدهد. شارح وی، میرشریف جرجانی، ادیب، متکلم و عارفی است که بیشتر به شرح و حاشیه‌نویسی بر کتابهای منطقی و کلامی پرداخته است. بیشترین انگیزۀ او در شرح المواقف، شرح دیدگاه‌های ایجی با تحفظ بر مبانی وی است؛ البته او در مواردی نیز بر ایجی اشکال گرفته است. در نوشتار پیش‌رو، چهار مبحث از بخش الهیات کتاب شرح المواقف فی علم الکلام، یعنی مبحث «سمعیات» که شامل نبوت، معاد، عناوین و مباحث مرتبط با ایمان و کفر و مبحث امامت و اشاره به فرق مذهبی است، ترجمه و تحقیق شده است.
کتاب شرح المواقف (جلد اول)
دانشگاه شهید بهشتی
