آرنولد هاوزر (Arnold Hauser) (متولد ۸ مه ۱۸۹۲ تمشوار - درگذشته ۲۸ ژانویه ۱۹۷۸ بوداپست)، مورخ تاریخ هنر مجارستانی و از پیشگامان تاریخ هنر نویسی با گرایش مارکسیستی بود. نوشته‌های وی بر تأثیر تغییرات ساختارهای اجتماعی بر هنر استوار است. اثر وی تحت عنوان «تاریخ اجتماعی هنر» (جلد نخست، ۱۹۵۱) در چهار جلد مهمترین اثر وی به‌شمار می‌رود. وی در ۸ مه ۱۸۹۲ در خانواده‌ای یهودی در تمشوار زاده شد و در ۱۹۱۰ برای مطالعه تاریخ هنر و ادبیات به دانشگاه بوداپست راه یافت و همزمان دوره‌های مطالعاتی نیز در برلین و پاریس داشت. در سال ۱۹۱۸ درجه دکترای خود را از دانشگاه بوداپست در زیبایی‌شناسی رمانتیک آلمانی دریافت کرد. در اینجا به مقام استادی رسید و سپس مدیر شورای اصلاحات در آموزش تاریخ هنر شد. در پاریس از شاگردان هانری برگسن بود و از او تأثیرات بسیار پذیرفت. پس از جنگ اول جهانی و به دنبال پیروزی ضدانقلاب در مجارستان، آن کشور را ترک گفت و دو سال از عمرش را در ایتالیا به تحقیق دربارهٔ تاریخ هنر عصر باستان، هنرهای زیبا و هنر ایتالیا اختصاص داد. در سال ۱۹۲۰ به برلین رفت و در آنجا این نظریه را مطرح کرد که مسایل هنر و ادبیات اساساً مسایلی جامعه شناختی اند. سپس در آثار ماکس وبر، آدولف گولد شمیت، ورنر زومبارت و ارنست ترویلج آلمانی و بعدها چندین جامعه‌شناس بزرگ آمریکایی به تحقیق پرداخت. در وین از ۱۹۲۴ تا ۱۹۳۸ در مسایل بنیادین هنر جدید فیلم تحقیق کرد که در نوع خود برای محققی پرورش یافته در سنت تحقیقات دانشگاهی آلمان تا آن روزگار، علاقه ای استثنایی به‌شمار می‌رفت. همان‌جا در یک شرکت فیلم‌سازی وینی استخدام و مدیر بازاریابی و تبلیغات شد، از سال ۱۹۳۳ تا سال ۱۹۳۶ عضو هیئت مشورتی سانسور فیلم و مدرس نظریه و فناوری فیلم در کالج وین بود. اما در سال ۱۹۳۸ هاوزر که یهودی بود مجبور شد آلمان را ترک گوید و راهی انگلستان شود.
