دین اسلام به طورکلی دارای ارکان سه گانه اعتقاد، اخلاق و فقه(احکام) است. درمعرفت سیاسی اسلام نیز این ارکان سه گانه تکرار می شود و ما به ترتیب با عقایدسیاسی، اخلاق درسیاست و احکام سیاسی برخورد می کنیم. لذا دراندیشه و عمل سیاسی دراسلام وایران می توان با اتکاء به این محکمات سه گانه؛ محتوای معرفت سیاسی را در سبدهای مختلف ساماندهی و بروزرسانی کند. به نظر می رسد عقایدسیاسی، جزء اول الگوی اندیشه سیاسی دراسلام وایران است. دومین رکن ازارکان سه گانه، اخلاق سیاسی است. مرزشناسی آن با اعتقادات آسان است. هردو به اعمال انسانی می پردازند و هردو درحکمت عملی قرار می گیرند. اخلاق سیاسی خود به دو بخش تقسیم شده است: الف: اخلاق سیاسی حکومت کنندگان؛ ب: اخلاق سیاسی حکومت شوندگان. بخش سوم آموزه های سیاسی اسلام وایران فقه سیاسی است. فقه سیاسی بخشی از فقه است که عهده دار سیاست وتدبیر امورجامعه اسلامی است.
کتاب جستاری در اندیشه و عمل سیاسی اسلام و ایران
زرین اندیشمند