کتاب اختلال وسواس فکری _ عملی

کتاب «اختلال وسواس فکری _ عملی» نوشته‌ی ماریسا مازا در سال یکی از جامع‌ترین منابع خودیاری برای افرادی است که با اختلال وسواس فکری-عملی زندگی می‌کنند و می‌خواهند با استفاده از درمان پذیرش و تعهد، رابطه‌ی خود را با افکار مزاحم و اجبارهای تکراری تغییر دهند. نویسنده در این کتاب تلاش کرده است تا مفاهیم تخصصی رویکرد ACT را با زبانی قابل‌فهم و در قالب تمرین‌های مرحله‌به‌مرحله ارائه دهد تا خواننده بتواند بدون نیاز به پیش‌زمینه‌ی بالینی، فرایند درمان را در خانه‌ی خود دنبال کند.
نویسنده این اختلال را ترکیبی از وسواس‌های فکری یعنی افکار، تصاویر یا تکانه‌های ناخواسته و رفتارهای اجباری می‌داند که برای کاهش اضطراب انجام می‌شوند. در این بخش چرخه‌ی افکار وسواسی، اضطراب و اجبارها به شکلی سیستماتیک تشریح می‌شود تا خواننده بفهمد چرا اجتناب، سرکوب فکر یا تلاش برای کنترل ذهن در نهایت مشکل را شدیدتر می‌کند. این توضیحات پایه‌ی ورود به درمان پذیرش و تعهد را فراهم می‌کند.
بخش میانی کتاب به معرفی شش فرایند اصلی ACT می‌پردازد: پذیرش، گسلش شناختی، حضور در لحظه، خود مشاهده‌گر، ارزش‌ها و اقدام متعهدانه. هرکدام از این فرایندها همراه با تمرین‌های عملی، کاربرگ‌ها و مثال‌های واقعی ارائه شده‌اند. هدف این بخش آن است که فرد یاد بگیرد افکار وسواسی را به‌عنوان «محصول ذهن» ببیند، نه واقعیت‌هایی که باید براساس آن‌ها عمل کند. در این قسمت تمرین‌های ذهن‌آگاهی ارائه شده‌اند تا خواننده بتواند افکار مزاحم را مشاهده کند بدون اینکه به رفتارهای اجباری واکنش نشان دهد.
یکی از ویژگی‌های مهم کتاب ارائه‌ی مفهوم «مواجهه‌ی مبتنی بر ارزش‌ها» است. برخلاف مواجهه‌ی کلاسیک در ERP که عمدتا بر کاهش اضطراب تمرکز دارد، این کتاب تأکید می‌کند که مواجهه باید بر اساس ارزش‌های زندگی طراحی شود. نویسنده توضیح می‌دهد که وقتی فرد هدفی ارزشمند تعریف می‌کند؛ مانند ارتباط سالم، پیشرفت شغلی یا مراقبت از خانواده انجام مواجهه معنا پیدا می‌کند و مقاومت ذهنی نسبت به آن کمتر می‌شود. بنابراین، بسیاری از تمرین‌های کتاب به شناسایی ارزش‌ها و طراحی رفتارهای سازگار با آن‌ها اختصاص دارد.