کتاب the october country

کتاب "the october country" نوشته‌ی ری بردبری، نخستین‌بار در ۱۶ نوامبر ۱۹۵۵ منتشر شد؛ مجموعه‌ای از نوزده داستان کوتاه که بیشتر آن‌ها بازنویسی‌هایی پالایش‌یافته از داستان‌های اولیه‌ی نویسنده در مجموعه‌ی "کارناوال تاریک" هستند.
این مجموعه بردبری را در اوج پختگی‌اش به تصویر می‌کشد؛ نویسنده‌ای که در دهه‌ی ۱۹۵۰ با نوشتن آثاری چون "مرد مصور"، "فارنهایت ۴۵۱" و "چیزی شرور از این راه می‌آید" دوران طلایی خود را رقم زد. با این حال،
"the october country" شاید صمیمی‌ترین مواجهه‌ی خواننده با ذهن تاریک، خیال‌پرداز و شاعرانه‌ی او باشد؛ مجموعه‌ای که در آن، سایه‌ها جاندارند، خانه‌ها حرف می‌زنند و وحشت هرگز از لابه‌لای غروب‌های کش‌دار پاییزی دست برنمی‌دارد. بردبری در این کتاب جهانی را خلق می‌کند که خود آن را «سرزمینی که در آن همیشه اواخر سال است» می‌نامد؛ جایی مه‌آلود، ساکت و رازآلود، جایی میان کودکی و مرگ، میان رویا و خاطره، جایی که زمان مکث می‌کند و هر لحظه آماده‌ی بدل شدن به کابوسی شاعرانه است. لحن روایت در سراسر کتاب گرچه وهم‌آلود و ترسناک است، اما به طرزی غیرمنتظره سرشار از لطافت، غم پنهان و مهربانی فروخورده است؛ تلفیقی که تنها از قلم بردبری برمی‌آید. شخصیت‌های این مجموعه، اغلب انسان‌هایی مطرود و تنها هستند؛ کسانی که به حاشیه رانده شده‌اند، کودکانی منزوی، پیرزن‌هایی سرسخت، کوتوله‌هایی دل‌شکسته و پدرانی نگران، که در برخورد با وضعیت‌های فراواقعی، ترسناک یا اسرارآمیز، کم‌کم لایه‌های روان‌شناختی‌شان شکافته می‌شود. بردبری در داستان‌هایی چون «بازگشت به خانه»، «کوتوله»، «داس» یا «پیرزنی آن‌جا بود»، با زبانی شاعرانه اما موجز، دغدغه‌هایی مانند مرگ، تعلق، هویت و واهمه‌ی درونی بشر را واکاوی می‌کند. در «داس»، مردی روستایی به‌طور نمادین وارث نقشی فراانسانی می‌شود: او باید گندم‌های جهان را درو کند، اما این گندم‌ها با سرنوشت انسان‌ها گره خورده‌اند. «بازگشت به خانه» ماجرای پسربچه‌ای است که در خانواده‌ای از خون‌آشام‌ها بزرگ شده اما خودش انسان است، و در پی پذیرش و معناست. «کوتوله» به طرزی تلخ، از برخورد انسان با تصویر تحریف‌شده‌ی خود در آینه‌های کارناوال می‌گوید و به رمزگشایی از احساس تحقیر و خودفریبی می‌پردازد. و در «پیرزنی آن‌جا بود»، زنی که نمی‌خواهد بمیرد، با سرسختی تمام حتی پس از دفن شدن هم برای بازپس‌گیری پیکرش بازمی‌گردد. در تمام این داستان‌ها، زمان حال مانند خاطره‌ای قدیمی و رو به زوال بازنمایی می‌شود؛ کوچه‌ها همیشه خلوت‌اند، صداها طنین دارند، باد از میان شاخه‌های خشک عبور می‌کند، و در این فضای پاییزی مداوم، نوعی تعلیق معنوی جریان دارد که خواننده را با خود می‌برد. وحشت در این کتاب نه صرفا از اشباح یا نیروهای خارق‌العاده، بلکه از ناتوانی انسان در درک خود و دیگری، از حسرت، از تنهایی و از کودکانی که دیگر کودک نیستند، اما هنوز بزرگ نشده‌اند، سرچشمه می‌گیرد.
یکی از دستاوردهای بی‌نظیر بردبری در "the october country"، زبان شاعرانه‌ای‌ست که بدون آن‌که در دام سانتی‌مانتالیسم بیفتد، بافت داستان‌ها را از جهان واقع جدا کرده و به آن‌ها ساختاری رویاگونه بخشیده است. پایان‌های داستان‌ها اغلب کوتاه، گزنده و به‌یادماندنی‌اند؛ چنان‌که گویی هر قصه نه فقط یک روایت، بلکه نوعی ضربه‌ی روانی است که با دقت طراحی شده تا پس از پایان، همچنان در ذهن طنین بیندازد. اگرچه هیچ‌یک از شخصیت‌ها در داستان‌های مختلف تکرار نمی‌شوند، اما همگی در یک جهان واحد زیست می‌کنند؛ جهانی که با مه، غروب، درهای چوبی لق، جیرجیر پله‌های چوبی و بخار دهان در هوای سرد تعریف می‌شود. به همین خاطر است که کتاب حس وحدت و انسجامی غریب دارد، حتی اگر ساختارش به ظاهر پراکنده باشد.
"the october country" نه‌فقط مجموعه‌ای خواندنی، که تجربه‌ای احساسی، وهم‌آلود و خیال‌انگیز است. کتابی برای آنان که می‌خواهند در هوای همیشه پاییزی یک ذهن شاعر، خانه کنند. کتابی که نه فقط در ژانر وحشت و فانتزی، بلکه در ادبیات آمریکای میانه‌ی قرن بیستم، جایگاه خاصی دارد. بردبری در اینجا نشان می‌دهد که وحشت نه در تاریکی مطلق، که در نیم‌سایه‌های نرم و خاکستری ذهن آدمی سکنی دارد. اگر دنبال مجموعه‌ای هستی که قصه‌های کوتاهش نه‌فقط سرگرم‌کننده، بلکه پرتأمل و شاعرانه باشند؛ اگر به فضایی پر از گرگ‌ومیش و غبار علاقه داری؛ یا اگر دلت می‌خواهد ترس را نه در فریاد، که در زمزمه احساس کنی، این کتاب همان جایی‌ست که باید قدم بگذاری: جایی که پاییز هرگز به پایان نمی‌رسد.