کتاب روان‌شناسی مهاجرت

کتاب « روان‌شناسی مهاجرت » اثر جان دبلیو. بری، اثری در حوزه‌ی روان‌شناسی فرهنگی و مطالعات مهاجرت است که با نگاهی علمی و در عین حال انسانی، به این پرسش بنیادین می‌پردازد: وقتی فرهنگ‌ها با هم برخورد می‌کنند، انسان چگونه تغییر می‌کند؟ این کتاب شرحی روشن و دقیق از فرایند دگرگونی‌های روانی و اجتماعی است که افراد و جوامع در مواجهه با فرهنگ‌های دیگر تجربه می‌کنند؛ از مهاجران و پناهجویان گرفته تا اقلیت‌های قومی و حتی جوامع میزبان. بری در این اثر نشان می‌دهد که تماس فرهنگی صرفا به تغییر ظاهری یا رفتاری محدود نیست، بلکه فرایندی درونی و پیچیده است که هویت، باورها، روابط اجتماعی و احساس تعلق را درگیر می‌کند. نویسنده با نگاهی تجربی و نظری، چهار الگوی اصلی مواجهه با فرهنگ جدید را تشریح می‌کند: ادغام (integration)، زمانی که فرد هم فرهنگ خود را حفظ می‌کند و هم در جامعه‌ی جدید مشارکت دارد؛ هم‌فرهنگی (assimilation)، یعنی رها کردن ریشه‌های پیشین برای جذب کامل در فرهنگ میزبان؛ جداسازی (separation)، که طی آن فرد تنها به حفظ فرهنگ اصلی بسنده می‌کند؛ و حاشیه‌نشینی (marginalization)، وضعیتی که در آن فرد از هر دو فرهنگ طرد یا جدا می‌شود. کتاب با بررسی نمونه‌های واقعی نشان می‌دهد که هیچ الگوی واحدی برای همه وجود ندارد و نتیجه‌ به عوامل گوناگونی بستگی دارد. اما بری عقیده دارد که موفق‌ترین شکل این فرایند، ادغام است؛ جایی که فرد می‌تواند میان حفظ میراث خود و پذیرش ارزش‌های جدید تعادلی انسانی و پایدار بیابد. کتاب نثری روشن، منسجم و استدلال‌محور دارد و هر فصل ترکیبی است از نظریه‌های علمی، داده‌های میدانی، و تأملات انسانی درباره‌ی سازگاری، فشار روانی ناشی از مهاجرت، و احساس تعلق در جهانی چندفرهنگی. این کتاب آیینه‌ای است در برابر دنیای امروز که مرزهایش در حال فرو ریختن است. بری به ما یادآوری می‌کند که فرهنگ‌آمیختگی نه تهدیدی برای هویت، بلکه فرصتی برای تکامل آن است. در جهانی که هر روز بیش از پیش درهم‌تنیده می‌شود، این اثر دعوتی است برای درک، مدارا و گفت‌وگو؛ سفری از «من» به «ما» در بستری پرچالش اما امیدبخش.