کتاب جهان همچون اراده و تصور شوپنهاور

کتاب «جهان همچون اراده و تصور شوپنهاور» اثر رابرت ویکس، ساختار و مفاهیم بنیادین یکی از مهم‌ترین و دشوارترین متون تاریخ فلسفه، یعنی شاهکار آرتور شوپنهاور، را برای خواننده روشن می‌سازد. ویکس برای نیل به هدف خود، ساختار چهارگانه و کلاسیک اثر شوپنهاور را دنبال می‌کند. او به تشریح دقیق مفهوم «بازنمود» (Representation) می‌پردازد و آن را به عنوان جهانی که در ذهن ما به واسطه‌ی حواس شکل گرفته است، معرفی می‌کند. در این زمینه، ویکس پیوند فلسفه‌ی شوپنهاور با اندیشه‌های کانت را روشن می‌کند و توضیح می‌دهد که چگونه شوپنهاور جهان را به دو بخش تقسیم می‌کند. نقطه‌ی عطف تحلیل، در ورود به مبحث «جهان همچون اراده» رخ می‌دهد. ویکس به‌خوبی توضیح می‌دهد که اراده، از نگاه شوپنهاور، یک نیروی کور، بی‌منطق، دائم در تقلا و ورای علت و معلول است که جوهر متافیزیکی تمام هستی محسوب می‌شود. این اراده، خود را در تمام سطوح طبیعت، از قوای بی‌جان گرفته تا اراده و میل بی‌پایان انسان، عینیّت می‌بخشد. در ادامه، به سراغ فصل‌هایی می‌رود که به مسیرهای فرار از این چرخه اختصاص دارند. زیبایی‌شناسی، نخستین مأمن موقت است. ویکس به تفصیل تشریح می‌کند که چگونه غوطه‌ور شدن در مشاهده‌ی آثار هنری، خصوصا در موسیقی (که شوپنهاور آن را بازنمایی مستقیم خود اراده می‌دانست)، به ما اجازه می‌دهد که به «شناخت فارغ از منفعت» دست یابیم. مسیر نهایی، در مبحث اخلاق و ریاضت‌کشی، که بخش چهارم شوپنهاور را تشکیل می‌دهد، تبیین می‌شود. ویکس با دقت نشان می‌دهد که نظام اخلاقی شوپنهاور بر شفقت (Mitleid) بنا شده است؛ درکی عمیق از این که رنج، پدیده‌ای جهانی است و در تمام موجودات سهم مشترک داریم. این درک، در نهایت به انکار اراده به زندگی (Denial of the Will to Live) منتهی می‌شود؛ یعنی پایان دادن به تمام خواسته‌های درونی که ریشه در اراده دارند و رسیدن به وضعیتی از آرامش مطلق. این کتاب، منبعی مهم برای دانشجویان و پژوهشگران است تا نه‌فقط فلسفه‌ی شوپنهاور را درک کنند، بلکه به اهمیت تاریخی این اندیشه که به طور مستقیم بر نیچه، فروید و جریان‌های اگزیستانسیالیستی تأثیر گذاشت، پی ببرند.