این کتاب ترجمهای از سفرنامهی ویلیام ریچارد هولمز (1822-1882 م) است که در سال 1844، همزمان با دوران سلطنت محمد شاه قاجار به سواحل جنوبی دریای خزر سفر کرد و مشاهدات خود را ثبت نمود و سفرنامهاش را در سال 1845 با عنوان گذری بر کرانههای کاسپین به چاپ رساند. ترجمهی حاضر دربردارندهی بخشهای مربوط به سیاحت هولمز در خاک گیلان است. او در ژوئن 1844 (1223ش ) وارد آستارا شد. اقامت او در گیلان هفت ماه طول کشید. هولمز در سفرنامهی خود جزییات جالبی از گیلان آن روزگار را به نگارش درآورد و طرحهای بدیعی از مناطق مورد بازدید خود کشید. سفرنامهی او در اطلاعات ارزشمندی از اوضاع سیاسی, اجتماعی و اقتصادی گیلان به دست میدهد و نکات جالبی را دربارهی افراد، جایها کسب و کار اهالی این ایالت شمالی ایران بازگو میکند.
سر ویلیام ریچارد هولمز (۱۸۲۲-۱۸۸۲) در سال ۱۸۲۲ در ایرلند شمالی متولد شد. در سال ۱۸۴۱ به کنسولگری ارزروم در ترکیه منصوب شد، در سال ۱۸۴۶ نایب کنسول سامسون شد و تا سال ۱۸۶۰ کنسول بریتانیا در بوسنی بود. او بخشی از کمیسیونی بود که مرز با هرزگوین را تعیین کرد و در سال ۱۸۷۷ به مقام شوالیه رسید.