کتاب «تنوع زبانی و عدالت اجتماعی» اثر اینگرید پیلر، از آثار مهم در حوزه جامعهشناسی زبان و سیاستگذاری زبانی است که تلاش میکند رابطه زبان با نابرابریهای اجتماعی را به زبان ساده و تحلیلی توضیح دهد. این کتاب حاصل سالها پژوهش و تجربه نویسنده در زمینه مهاجرت، تنوع زبانی و مسائل عدالت اجتماعی در جوامع مدرن است. اینگرید پیلر در مقدمه کتاب توضیح میدهد که تنوع زبانی برخلاف تصور رایج یک پدیده طبیعی است و اغلب انسانها در جوامعی زندگی میکنند که چندین زبان در آن در جریان است اما این تنوع زبانی نهتنها بهخودیخود منبع قدرت نیست بلکه گاهی به ابزاری برای تولید تبعیض و نابرابری تبدیل میشود و تسلط بر زبانهای غالب اغلب تعیین میکنند چه کسی در مدرسه و محل کار و فضاهای عمومی فرصت برابر دارد و چه کسی به حاشیه رانده میشود. در فصلهای ابتدایی کتاب، پیلر مفاهیم کلیدی مانند تکزبانی، چندزبانی، زبان غالب و سلطه زبانی را با مثالهای واقعی روشن میکند. او نشان میدهد چطور سیاستهای زبانی در کشورهایی مانند آمریکا، استرالیا و کشورهای اروپایی فرصتهای برابر را تحتتأثیر قرار میدهد و کودکان مهاجری را مثال میزند که در خانه زبانی متفاوت از زبان رسمی مدرسه صحبت میکنند و اغلب با چالشهای آموزشی بزرگی روبهرو میشوند و اگر سیستم آموزشی نتواند این تنوع را به رسمیت بشناسد نابرابری زبانی به نابرابری آموزشی و در نهایت اقتصادی منجر میشود. پیلر همچنین به موضوعاتی از جمله مهاجرت، زبانآموزی بزرگسالان و نقش رسانهها در بازتولید کلیشههای زبانی میپردازد و با نگاهی نقادانه، تأکید میکند که دولتها و نهادها باید بپذیرند عدالت اجتماعی بدون عدالت زبانی ممکن نیست و اگر برنامهریزی آموزشی و اداری نتواند به نیازهای زبانی گروههای مختلف پاسخ دهد بخشی از شهروندان عملا از حقوق برابر محروم میمانند. این کتاب برای پژوهشگران زبانشناسی و علوم اجتماعی و هرکسی که دغدغه برابری و حقوق بشر دارد خواندنی است و همچنین یادآوری میکند که زبان فراتر از ابزاری برای ارتباط، میتواند پلی برای برابری یا دیواری برای تبعیض باشد و انتخاب این مسیر در دست سیاست و جامعه است.
درباره اینگرید پیلر
اینگرید پیلر استاد زبانشناسی کاربردی در دانشگاه مک کواری، سیدنی، استرالیا است. تخصص تحقیقاتی وی در زمینه ارتباطات بین فرهنگی، زبان شناسی اجتماعی یادگیری زبان و چند زبانه و آموزش دوزبانه است.