کتاب به آب نزدیک نشو دخترم

کتاب از «به آب نزدیک نشو دخترم» نوشته جان برنینگهام، اثری کلاسیک و مصور است که از همان نخستین انتشارش در سال ۱۹۷۷، تخیل بی‌حد و مرز کودکان را با نگاهی تحسین‌آمیز به تصویر کشیده است. این داستان، شرلی کوچک را در یک سفر خانوادگی به ساحلی معمولی در بریتانیا دنبال می‌کند؛ جایی که پدر و مادرش، آسوده در صندلی‌های خود نشسته‌اند و مشغول مطالعه یا بافتنی هستند. آن‌ها در طول روز تذکراتی ساده و مکرر به دخترشان می‌دهند: «کفش‌هایت را خیس نکن»، «سگ را نوازش نکن» و مهم‌تر از همه: «از آب دور شو، شرلی». اما شرلی، بی‌توجه به جهان آرام و محصور والدین، پا به دنیایی خیالی می‌گذارد؛ او به سفرهای دریایی می‌رود، با دزدان دریایی می‌جنگد، گنج پیدا می‌کند و در نهایت تاج ملکه را زیر آسمان مهتابی بر سر می‌گذارد.
برنینگهام در این کتاب از تکنیک روایی دوگانه بهره می‌گیرد: صفحات سمت چپ با طراحی ساده و دیالوگ‌های پراکنده، دیدگاه والدین را در دنیای واقعی ترسیم می‌کنند، در حالی‌که صفحات سمت راست با رنگ‌هایی زنده و پرتحرک، ماجراجویی‌های خیالی شرلی را بدون کلام روایت می‌سازند. این تضاد تصویری، خواننده را به مشاهده‌ی تفاوت بنیادین میان دنیای بزرگسالان و کودکان فرامی‌خواند و زندگی درونی و خیال‌انگیز کودک را با لطافتی شاعرانه آشکار می‌سازد.
در دل این روایت تصویری، مفاهیمی چون تخیل در برابر واقعیت، استقلال، کشف خودمحور و شگفتی‌های روزمره، به‌آرامی جای می‌گیرند. برنینگهام با بهره‌گیری از تضادهای هنری از خطوط ساده و تک‌رنگ تا تصاویر پرجنب‌وجوش و غنی توانسته است نه تنها کودکان را مجذوب کند، بلکه بزرگسالان را نیز به یاد دنیایی ببرد که زمانی سرشار از خیال‌پردازی‌های بی‌حد بوده است.
منتقدان و آموزگاران، کتاب را به‌واسطه‌ی تعامل پیچیده میان متن مینیمال و تصویرگری خلاقانه‌اش ستوده‌اند. بوک‌تراست از آن به‌عنوان «روایتی ساده و درعین‌حال چندلایه» یاد می‌کند که به‌طرزی استادانه، زندگی روزمره را در کنار جادوی خیال قرار می‌دهد. این کیفیت، جایگاه کتاب را به‌عنوان یکی از درخشان‌ترین نمونه‌های ادبیات کودک تثبیت کرده است.
«به آب نزدیک نشو دخترم» نه فقط یک داستان کودکانه، بلکه سفری جاودانه در خیال و خاطره است؛ روایتی که مرز میان واقعیت و رویا را در هم می‌شکند و جهانی تازه را پیش روی خواننده می‌گشاید. این کتاب یادآوری لطیفی‌ است از اینکه تخیل، حتی در ساده‌ترین روزمرگی‌ها، می‌تواند درهای شگفتی را بگشاید.