چل چراغ، روشنگر شب های تاریک و ظلمانی است. چل چراغ نخلی باشد از چوب یا نقره، که چراغ بسیار در آن افروزند. نوعی قندیل بزرگ به انواع بلورین و سیمین و زرین که در ساختمان های مجلل برای روشن کردن سالن به کار برند. استاد ابراهیم باستانی پاریزی نام نوشتار مفصل خود را به این دلیل چل چراغ نهاده است که ذکر و تشریح تاریخ به مثابة چراغی است که روشنی دهندة راه آیندگان خواهد بود. استاد پاریزی در صفحات آغازین کتاب از دوران کودکی خود و شروع به تحصیل در پاریز، نحوة تعلیم و آموزش در آن دوران، وضعیت و ارتباطات خانوادگی، آمد و شدهای آن روزگار و... سخن رانده و در ادامه به بیان تاریخ داستانی و روایی در 11 فصل پرداخته است. مطالب این نوشتار وزین حول محور تاریخ و وقایع اجتماعی پاریز، کرمان، شیراز و شهرهای نزدیک از حدود 70 سال پیش است. نگارنده در کنار ذکر مطالب تاریخی معاصر، مقالات فارسی را گنجانده که شکل تاریخ نگاری و ذکر وقایع تاریخی و خطابه ها را دارد و به شیرینی و جذابیت مطالب کتاب افزوده است.
کتاب چهل چراغ
علم
محمد ابراهیم باستانی پاریزی
