این اثر حاوی بیست متل و افسانة ایرانی با روایت های مشابه دیگر ملل است که با کتاب "گونه شناسی قصه ها" مقایسه شده است. هر متل یا افسانه شامل دو تا هجده روایت مختلف است که مشخصات روایت ها از نام گردآورنده و راوی تا تاریخ و محل گردآوری آن ثبت گردیده و برخی متل ها نیز با استفاده از دستور زبان انگلیسی آوانگاری شده است. متل ها، داستان های کوتاه با مضامین لطیف و سرگرم کننده هستند که گاه به شعر و گاه به نثر موزون برای کودکان و نوجوانان خوانده می شوند و آموزه های تربیتی و اجتماعی نیز دارند.
این نغمه های دلنواز، هنری است که محصول قشر خاصی از جامعه نیست و از دل تودۀ مردم برآمده است ولی در روزگار ما غبار فراموشی برآنها نشسته و گوئی دیگر کسی حال و هوای از بر کردن و خواندن آنها را برای فرزندان خود ندارد. این اثر که مولف آن را به روش علمی و با چندین روایت گوناگون گردآوری و ضبط کرده است هم نیاز پژوهشگران فرهنگ عامه و هم نیاز علاقه مندان غیرحرفه ای را برآورده می کند.
"دویدم و دویدم"، "موش دم بریده"، "کک به تنور"، "نداشت نداشت"، "شنگل و منگل"، "یکی بود بکی نبود"، "خاله سوسکه"، "گنجشک اشی مشی"، "یک بز و نیم بز"، "سنگ و گردو"، "آگنجشکک و غوزة پنبه"، "گنجشک و خار و پیرزن"، "زور دارم و زوربچه"، "پیرزن و قاضی"، "بلبل سرگشته"، "خروس و پادشاه"، "تو که ماه بلند در آسمانی"، "خاله قانغوزک"، "بزک چینی"و " خروس و ماکیان اسامی فصل های این کتاب است.
کتاب متل ها و افسانه های ایرانی
سروش