1. خانه
  2. /
  3. کتاب راههای نفوذ فارسی

کتاب راههای نفوذ فارسی

4.75 از 2 رأی

کتاب راههای نفوذ فارسی

در فرهنگ و زبان عرب جاهلی
Ways of Persian influence
انتشارات: توس
٪15
190000
161500
معرفی کتاب راههای نفوذ فارسی
بخش اصلی کتاب عبارت است از بررسی آخرین دولتهائی که پیش از اسلام، در اطراف عربستان وجود داشته اند: در شمال به دولتهای تدمر و بطرا پرداخته شده و از غسانیان، که کمتر به کار ما می آمده، سخنی به میان نیامده است. در شرق، به تفصیل تمام پادشاهی نیمه مستقل حیره را مورد بحث قرار داده شده و کوشیده شده همه آثار ایران و تمدن ایرانی را که در تاریخ این دولت به چشم می خورد باز نمائی شود.
در جنوب غربی عربستان، یعنی یمن، ایرانیان مدت یک قرن نقشی عظیم داشته اند. در این کتاب به موضوع فتح یمن به دست ایرانیان، حاکمان ایرانی بمن، و نیز اسلام آوردن ایشان اهمیت فراوان داده شده و سعی شده اشتباهات تاریخ نویسان را در مورد نام و تعداد حکام ایرانی یمن تصحیح شود.
بخش آخر کتاب را به بررسی عوامل ایرانی در حجاز اختصاص داده شده است. علی رغم قلت مدارک، خوانندگان در می یابند که در این سرزمین، فرهنگ ایران تأثیر فراوان داشته است و اهل حجاز با ایرانیان روابط تجاری استواری داشته اند.
در مقدمه ی این کتاب آمده است:
" ضمن تحقیقاتی که در باب کلمه های فارسی معرب و اصل و تحول آنها میکردم، همیشه این سئوال ها مطرح می گردید که این کلمه ها در چه روزگاری به زبان عربی راه یافته اند؟ چراگاه به شدت تغییر شکل داده اند؟ آیا ممکن است از طریق غیر مستقیم، یعنی از راه زبانهای دیگر به عربی نفوذ کرده باشند؟ کدام دسته از اعراب بیشتر با ایرانیان برخورد داشته اند؟ کیفیت این برخوردها چگونه بوده است؟ اعراب بیابان، یا ساکنان شهرها تا چه حد می توانستند از زندگی اشران ایران تقلید کنند؟ آیا دین های ایرانی نیز در عربستان نفوذ کرده بوده است؟
این قبیل سوالها، نگارنده را بر آن داشت که پیش از هر چیز به عربستان پیش از اسلام نظراندازد و به بررسی روابط ساکنان آن با ایرانیان بپردازد تا شاید شرایط و عواملی را که به تأثیر پذیری اعراب پیش از اسلام از فرهنگ ایرانی انجامیده است باز یابد. تأثیر ایران در هر گوشه از عربستان به شکل خاصی جلوه می کند؛ و آنچه در شمال دیده می شود غیر از آن چیزی است که در جنوب می توان یافت."
درباره آذرتاش آذر نوش
درباره آذرتاش آذر نوش
آذرتاش آذرنوش در ۲۹ بهمن ۱۳۱۶ در شهر قم به دنیا آمد، تحصیلات ابتدایی را در اهواز و دورهٔ دبیرستان را در تهران به پایان برد.وی در رشتهٔ ادبیات عرب دانشکدهٔ معقول و منقول دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. دورهٔ دکتری ادبیات عرب را از کشور فرانسه گرفت. از نخستین رسالهٔ دکتری خود «تحقیق و ترجمه بخشی از کتاب طبقات الشعرای ابن معتز» دفاع کرد. سپس در رشتهٔ ادبیات عرب به نگاشتن رسالهٔ دیگری با تصحیح کتاب «خریدهٔ القصر عمادالدین اصفهانی» پرداخت. او پس از حصول بر دومین دکتری خود به ایران بازگشت و در «بنیاد فرهنگ ایران» و پژوهش در باب واژه های فارسی معرب، مشغول و در دانشکده معقول و منقول که آن هنگام به «الهیات و معارف اسلامی» تغییر نام داده بود به سال ۱۳۴۶ استخدام شد. وی گروه عربی دانشکده مذکور را سر و سامان بخشید و سپس به معاونت دانشکده برگزیده شد، بعد از آن به منظور تحقیق و آموختن زبان آرامی به دانشگاه کمبریج انگلستان رفت. آذرنوش در 15 مهر 1400 درگذشت.
قسمت هایی از کتاب راههای نفوذ فارسی

حدود ده سال پیش مجموعۀ کوچکی از کلمه های فارسی موجود در زبان عربی فراهم آوردم و تصمیم گرفتم این مجموعه را کمال بخشم و اندک اندک به بررسی و تحقیق دربارۀ یک یک کلمات بپردازم. چندی بعد، این کار را در بنیاد فرهنگ ایران، و سپس در دانشگاه تهران ادامه دادم. اما هرچه در این کار پیش می رفتم، از یک طرف به عظمت موضوع و از طرف دیگر، به نقص فرهنگ ها و تحقیقات جدید و قدیم آگاه تر می گردیدم. سرانجام برای این که خود نیز در انبوه واژه های معرب سرگردان نمانم، تصمیم گرفتم ترتیب زمانی را حفظ کرده به دنبال واژه های فارسی که به زبان گویندگان پیش از اسلام عرب راه یافته بگردم. برای این کار، به بررسی دیوانهای شاعران جاهلی و یا آثار پراکندۀ ایشان پرداختم. اگرچه دست یافتن به همۀ دیوانهای چاپی و خطی، یا مقطعات و ابیات پراکنده در کتب ادب عربی تقریبا محال است، معذلک مجموعه ای که فراهم آمده می تواند حاجت ما را تا حد مقبولی برآورد.

نظر کاربران در مورد "کتاب راههای نفوذ فارسی"
1 نظر تا این لحظه ثبت شده است

این کتاب یکی از بهترین کتابها درباره تعاملات زبان و فرهنگ ایرانی در زبان عربی از مرحوم آذرتاش آذرنوش استاد برجسته ادبیات عرب است،با دیدی منصفانه و چند جانبه و بدون تعصب که برای هر علاقه مندی توصیه میشود

1401/06/13 | توسطمیلاد ملکی
2
|