این مجموعه نوشته‌های مختلف و گوناگونی است در حوزه‌ی تاریخ، فرهنگی، سیاست، حوادث گوناگون روزگار، ادبیات و نظایر آن که گاه حکایت و روایات متعددی را شامل می‌شود که پاره‌ای نیز از مایه‌های طنز برخوردار است. وی برای مثال می‌گوید: "اگر این تاریخ مفصل را در مقام تشبیه، به یک خرمن بزرگ همانند کنیم، هر برگ کاه که در برابر باد از دانه جدا شود و روی هم سوار شود، خیلی زود یک دیوار دایره‌مانند از کاه داریم که در محل ما آن را "کمند" و "کمینه" گویند و خودش چندین‌بار کاه می‌شود. و اگر بخواهیم آن را به کاهدان و انبار حمل کنیم، چاره‌ای نداریم جز این که توری‌های بزرگ از ریسمان ببافیم و با زور و فشار این کاه سبک را توی آن جا دهیم و بعد بر خر گذاریم و به خانه ببریم. در مقام تشبیه شاید بی‌جا نباشد اگر بگوییم: تاریخ شرق، مثل بار کاه، هرچند بسیار حجم‌گیر است و سه چهار مترمکعب فضا می‌گیرد اما تا حدی توخالی است یعنی سبک و بی‌محتوا است و از جزئیاتی تشکیل شده که اگر آن‌ها را خارج از حوزه‌ی تاریخ مورد معاینه و مداقه قرار دهیم بسیار بی‌اهمیت و گاهی خنده‌دار جلوه خواهد کرد".
کتاب آفتابه زرین فرشتگان
علم
محمد ابراهیم باستانی پاریزی
