کتاب مشتمل بر شش فصل است. در فصل اول، زندگی شخصی و ادبی ایوان بونین بررسی می‌شود. با توجه به اینکه آثار بونین بی‌تأثیر از وقایع و حوادث تاریخی انقلاب اکتبر سال ۱۹۱۷ روسیه نبود، پژوهشگران، زندگی شخصی و ادبی او را به دو دورۀ قبل از انقلاب اکتبر و بعد از آن، یعنی دوران مهاجرت، تقسیم می‌کنند و سال‌های ۱۸۹۴ و ۱۸۹۵، یعنی زمانی را که او با لف تالستوی، چخوف، کوپرین، کارالنکا و گورکی آشنا شد، دورۀ تحول در زندگی ادبی وی بهحساب می‌آورند. فصل دوم کتاب، قرآن و معارف اسلامی در اشعار ایوان بونین است. در این فصل به‌علت روی‌آوردن نویسنده به منابع و فرهنگ اسلامی اشاره می‌شود. بونین شاعر، نثرنویس و مترجم علاقۀ زیادی به سفر داشت و حضور وی در ممالک اسلامی و آشنایی او با قرآن، فرهنگ و تاریخ اسلام سبب شد تا تحت‌تأثیر این سفرها اشعاری بسراید. این اشعار از آیات قرآنی و مفاهیم شرقی الهام گرفته و مضامین آن حاکی از احترام ویژۀ او به اسلام، پیامبر اکرم(ص) و امت اسلامی است. ایوان بونین و شرق، فصل دیگری از این کتاب است که نویسنده در آن از مشرقزمین، زیبایی‌ها و سرنوشت آن سخن می‌گوید. بخشی از این فصل دربارۀ ایران و الهام گرفتن بونین از گفتار شیخ سعدی است. فصل چهارم کتاب به یک اثر منثور عرفانی، متأثر از فرهنگ شرقی، به‌ویژه قرآن و گفتار سعدی، با نام مرگ پیامبر با ترجمه و اضافات اختصاص داده شده است. داستان آقای سان‌فرانسیسکویی، چون گوهری تابناک در میان دیگر آثار بونین می‌درخشد، به‌همین دلیل مولف برآن شد تا فصل‌های پنجم و ششم کتاب را به داستان آقای سان‌فرانسیسکویی اختصاص دهد، و با بررسی دیدگاه‌های بونین دربارۀ زندگی و مرگ، خوانندگان را با این اثر ارزنده نیز آشنا کند. متن روسی داستان‌‌های مرگ پیامبر و آقای سان‌فرانسیسکویی به زبان اصلی با آکسان برای دانشجویان (با این باور که، درست خواندن به درست فهمیدن کمک می‌کند) با تحلیل و نیز ترجمۀ آنها که برای نخستین‌بار از زبان اصلی یعنی روسی انجام گرفته‌است، با توضیحاتی ارائه می‌شود.
کتاب ایوان بونین و مشرق زمین
دانشگاه تهران
مرضیه یحیی پور
