کتاب قلمرو طلا

رمان «قلمرو طلا» نوشته‌ی مارگارت درابل که نخستین بار در سال ۱۹۷۵ منتشر شد، یکی از شاخص‌ترین آثار نویسنده در بررسی زندگی میانسالی، روابط خانوادگی و پیچیدگی‌های عاطفی است. این اثر در دسته‌ی رمان‌های ادبی-اجتماعی قرار می‌گیرد و همچون دیگر نوشته‌های درابل، به ظرافت روان‌شناسی فردی و اجتماعی می‌پردازد، بافتی فمینیستی دارد و نگاه ویژه‌ای به جایگاه زن در جهان حرفه‌ای و شخصی ارائه می‌دهد. شخصیت اصلی داستان، فرانسیس وینگیت، باستان‌شناسی موفق و مادر مطلقه‌ی چهار فرزند است که زندگی‌اش میان استقلال حرفه‌ای و خلأهای عاطفی در نوسان است. او گذشته‌ای پر از انتخاب‌های دشوار دارد و در حالی که به نظر می‌رسد همه‌چیز را از نظر بیرونی به دست آورده، در درون با پرسش‌هایی اساسی درباره‌ی عشق، وفاداری و امکان بازگشت به گذشته دست به گریبان است. در ابتدای رمان، فرانسیس در سفری کاری برای سخنرانی در خارج از کشور، با تنهایی خود روبه‌رو می‌شود و کارت‌پستال‌هایی برای کارل اشمیت، عشق دیرینه‌اش، می‌نویسد؛ کسی که سال‌ها پیش رابطه‌شان را به دلایلی چون نیاز به ثبات و «بیش از حد منظم بودن» زندگی‌اش قطع کرده بود. اما این کارت‌پستال‌ها به دلیل اعتصاب پستی به تأخیر می‌افتند، و همین حادثه‌ی کوچک به استعاره‌ای برای گسست‌ها، سوءتفاهم‌ها و تأخیرهایی تبدیل می‌شود که مسیر زندگی را شکل می‌دهند. در طول سفرش، فرانسیس با همکاران و خویشاوندان مختلف ملاقات می‌کند، از جمله پسرعمویش دیوید اولرنشاو و دانشمندان دیگر، و حتی روابطی گذرا تجربه می‌کند. اما این برخوردها تنها خلأ عاطفی او را عمیق‌تر نشان می‌دهند و تأکید می‌کنند که کارل هنوز جایگاهی محوری در قلب او دارد. سرانجام، با بازگشت به انگلستان، او و کارل دوباره یکدیگر را ملاقات می‌کنند و امکان آشتی و تجدید پیوند فراهم می‌شود. رمان هم‌زمان با زندگی فرانسیس، روابط پیچیده‌ی خانوادگی او را نیز به تصویر می‌کشد: برادرش هیو و برادرزاده‌اش استفن، که با افسردگی و بحران‌های روانی و پدری دست و پنجه نرم می‌کند، و همچنین خویشاوندانی چون جانت برد، که زندگی‌های معمول‌تری دارند. این شخصیت‌های فرعی به درابل اجازه می‌دهند تا طیفی از سرخوردگی‌ها و سازگاری‌های انسانی را بررسی کند و نشان دهد چگونه فشارهای اجتماعی و خانوادگی بر مسیر زندگی تأثیر می‌گذارند. از نظر موضوعی، «قلمرو طلا» به پرسش‌های بنیادین میانسالی می‌پردازد: آیا در میانه‌ی زندگی می‌توان به مسیرهای ناتمام بازگشت؟ آیا عشق قدیمی را می‌توان دوباره زنده کرد یا گذشته همواره گذشته می‌ماند؟ این رمان میان تداوم و تغییر در نوسان است: میراث خانوادگی، انتخاب‌های گذشته و شکست‌های قدیمی همچنان در لحظه‌ی حال حضور دارند و فرد را شکل می‌دهند. همچنین مضمون وفاداری در این رمان پیچیده می‌شود: وفاداری نه‌فقط به معنای پایداری در رابطه، بلکه وفاداری به خود و به حقیقت درونی است. درابل در این اثر نثری شفاف، تأملی و گاه طنزآمیز به کار می‌برد. روایت دانای کل با لحنی کنایه‌آمیز گاه مستقیما به خواننده نظر می‌دهد، و همین ترکیب روایت درونی و بیرونی فضایی پرکشش می‌آفریند. ابزار طرحی مثل کارت‌پستال به‌ظاهر پیش‌پاافتاده، به نیرویی نمادین بدل می‌شود که نشان می‌دهد چگونه رخدادهای کوچک و اتفاقی، سرنوشت افراد را تعیین می‌کنند. نقاط قوت رمان در دقت روان‌شناختی و شخصیت‌پردازی گسترده‌اش نهفته است. فرانسیس زنی باورپذیر و چندوجهی است؛ کسی که دستاوردهای حرفه‌ای دارد، اما همچنان با حسرت‌های شخصی مواجه است. همچنین شخصیت‌های فرعی هرکدام آینه‌ای از بخش‌هایی از واقعیت اجتماعی و خانوادگی‌اند. پایان رمان نیز لحنی آشتی‌جویانه دارد که بر خلاف برخی آثار تلخ‌تر درابل، بارقه‌ای از امید ارائه می‌دهد. بااین‌حال، برخی منتقدان ابزارهای روایی مانند تأخیر کارت‌پستال یا تصادف‌های داستانی را ساختگی دانسته‌اند و همچنین برای خوانندگانی که انتظار اوج‌های دراماتیک دارند، درون‌نگری آرام و تأملی رمان ممکن است کند جلوه کند.
در نهایت، «قلمرو طلا» اثری است درخشان و چندلایه درباره‌ی میانسالی، انتخاب‌های گذشته و امکان آشتی با خود و دیگران. درابل با نگاهی انسانی و فمینیستی، نشان می‌دهد که زندگی هرگز از مسیر احتمالات خالی نمی‌شود و حتی در میانه‌ی عمر، فرصت بازتعریف عشق و هویت همچنان وجود دارد.