کتاب پیمان شکنی از منظر نظریه های سیستم های خانواده

کتاب «پیمان‌شکنی» نوشته‌ی پاول آر. پلوسو، یکی از منابع تخصصی و بالینی در حوزه‌ی زوج‌درمانی است که خیانت را نه صرفا به‌عنوان یک خطای فردی، بلکه به‌مثابه نشانه‌ای از اختلال عملکرد سیستمی در روابط زوجین بازتعریف می‌کند. پلوسو با بهره‌گیری از نظریه‌ی سیستم‌های خانواده، نشان می‌دهد که چگونه الگوهای ارتباطی ناکارآمد، عدم تعادل قدرت، نیازهای برآورده‌نشده و قطع ارتباط عاطفی می‌توانند زمینه‌ساز خیانت شوند و در مقابل، چگونه می‌توان با مداخلات درمانی ساختاریافته اعتماد و صمیمیت را بازسازی کرد. این کتاب مدلی توضیحی برای انواع خیانت-از جمله عاطفی، جنسی و واکنشی-ارائه می‌دهد و آن‌ها را به مسائل سیستمی مانند حل ضعیف تعارض یا نقش‌های سفت‌وسخت مرتبط می‌سازد. پلوسو سپس تکنیک‌های درمانی مشخصی را معرفی می‌کند: متعادل‌سازی مجدد پویایی قدرت، تسهیل افشای صادقانه و ابراز احساسات، بازسازی اعتماد از طریق تمرین‌های ساختارمند، و پرداختن به پاسخ‌های تروما و زخم‌های دلبستگی. او مسیر بهبودی زوجین را در چهار مرحله ترسیم می‌کند: مدیریت بحران، درک عملکرد خیانت، ارتباط مجدد و بخشش، و پیشگیری از خیانت‌های آینده. در کنار این، بر استراتژی‌های پیشگیرانه مانند افزایش صمیمیت عاطفی، تقویت مرزها، آموزش ارتباط قاطعانه و شناسایی علائم هشداردهنده‌ی قطع ارتباط تأکید دارد. از نظر نظری، کتاب تلفیقی از چند رویکرد است: نظریه‌ی سیستم‌های خانواده که خیانت را در بستر الگوهای رابطه‌ای بررسی می‌کند؛ نظریه‌ی دلبستگی که سبک‌های ناایمن را عامل گرایش به روابط خارج از زوجیت می‌داند؛ و درمان متمرکز بر هیجان (EFT) که به زوجین کمک می‌کند احساسات آسیب‌پذیر خود را آشکار و به اشتراک بگذارند. این ادغام نظری، کتاب را به منبعی جامع برای درمانگران تبدیل کرده است. نقاط قوت کتاب در پایه‌گذاری بالینی محکم، کاربردی بودن برای درمانگران، ادغام مدل‌های درمانی مختلف و تمرکز بر پیشگیری و بهبود روابط است. در مقابل، چالش‌ها شامل زبان تخصصی که ممکن است برای خوانندگان عمومی سنگین باشد، فرض مشارکت فعال هر دو طرف در درمان، و توجه محدود به تنوع فرهنگی در نمونه‌های موردی است. در جمع‌بندی، «پیمان‌شکنی» منبعی متفکرانه و مبتنی بر شواهد است که برای درمانگرانی که با زوج‌های آسیب‌دیده از خیانت کار می‌کنند، ارزشمند محسوب می‌شود. پلوسو با تمرکز بر بهبود سیستمیک و ارتباط مجدد عاطفی، نه‌تنها مسیر بازسازی اعتماد را ترسیم می‌کند، بلکه چشم‌اندازی برای روابط عمیق‌تر و انعطاف‌پذیرتر ارائه می‌دهد.