«نامههای گاندو تمساحی از سیستان و بلوچستان» نوشتهی معصومه یزدانی دربارهی حفظ محیط زیست و حیوانات در حال انقراض ایران است. بچهتمساحی اهل سیستان و بلوچستان مادرش را گم کرده و برای نجات مادرش سفر ماجراجویانهای را آغاز میکند و در مسیر از شهرهای مختلف میگذرد و جانوران در حال انقراض مختلفی را میبیند. داستان با اطلاعیهای بامزه آغاز میشود که هم مسئلهی داستان را مطرح میکند و هم اطلاعات لازم دربارهی گاندو را همان ابتدای داستان به مخاطبان ارائه میدهد: «خانم تمساحی معروف به مامان گاندو، دارای پوست زیتونی رنگ مایل به قهوهای، با پوزهای پهن، دمی خیلی قوی، قد دو متر و چهلوپنج سانتیمتر و بسیار خجالتی اما باهوش، اهل سیستان و بلوچستان، رودخانهی سرباز، توسط شکارچی حیوانات اسیر شده است. هرکس اطلاعی از او دارد به پسرش، گاندو خبر بدهد تا از نگرانی دربیاید.» هنگامی که شکارچیان غیرمجاز مادر گاندوی کوچکی را به زور داخل قفس میاندارند، او در کلاس درس است و این صحنه را میبیند. او هرچه دستوپا میزند تا از کلاس بیرون بپرد و به کمک مادرش برود، آقامعلم با آروارههای قوی دم کوچک او را میگیرد و به او اجازهی رفتن نمیدهد. چون بچه تمساح خیلی کوچولوست و اگر با شکارچی درگیر شود ممکن است تیر بخورد. گاندو قسم میخورد موقعی که دمش به بلندی دم آقای معلم شد، به دنبال مادرش برود و او را نجات بدهد. سرانجام چنین روزی فرا میرسد و گاندو تصمیم میگیرد به دنبال مادرش برود. او قبل از هرچیز، عکس مامانش را به همراه مشخصات شکارچی به دوستانش میدهد تا آنها عکس را در تمساحگرام خودشان به اشتراک بگذارند. گاندو با گذاشتن شیشهی مربای دوستش بر سر راه تنها اتوبوسی که از آنجا میگذرد راننده را مجبور به توقف میکند. وقتی راننده برای پنچرگیری پیاده میشود گاندو از فرصت استفاده میکند و سوار اتوبوس میشود و خودش را زیر صندلی راننده پنهان میکند. اولین مقصد او شهر خاتم در یزد است. گاندو در این سفر دوستان زیادی پیدا میکند که هر کدام ماجرا و داستان خودشان را دارند. مخاطبان کودک در این کتاب با «حشرهخور کوتوله»، «هوبره»، «زاغ بور»، «بالابان»، «سمندر لرستانی»، «میش مرغ»، «فک» و حیوانات دیگری آشنا میشوند و دربارهی محل زندگی و خطراتی که آنها را تهدید میکند، اطلاعات مفیدی کسب میکنند. «نامههای گاندو» داستانی جذاب و بامزه است که اطلاعات جالبی دربارهی حیوانات مختلف و متنوع به کودکان میدهد و آنها را با افرادی به نام محیطبان آشنا میکند که فداکارانه برای حفط حیوانات در حال انقراض تلاش میکنند.
درباره معصومه یزدانی
معصومه یزدانی – متولد 1355، کارشناس ادبیات فارسی، نویسنده و روزنامهنگار میباشد.