کتاب شکارچیان ماه

کتاب «شکارچیان ماه» نوشته‌ی محمدرضا بایرامی، روایتی است از تأثیرات جنگ ایران و عراق بر زندگی فردی یک سرباز پیشین، که حالا سال‌ها پس از پایان جنگ، به گذشته بازمی‌گردد. داستان حول شخصیت اصلی، صابر سلوکی، می‌چرخد؛ مردی که روزگاری در نازی‌آباد تهران زندگی می‌کرد و اصالتا اهل تاکستان است. روایت کتاب از زمانی آغاز می‌شود که صابر در دوران نوجوانی‌اش، هم‌زمان با شروع جنگ، شاهد کشته‌شدن دوستش یوسف است. این اتفاق، نقطه‌ی شروعی است برای درگیری طولانی او با حافظه، خاطره و تأثیرات عمیق جنگ.
بخش عمده‌ای از داستان در زمان حال می‌گذرد؛ جایی که صابر به‌عنوان نگهبان یک شرکت متروکه در منطقه‌ی هورالعظیم مشغول به کار است. این محیط، که زمانی یکی از نقاط درگیری نظامی بوده، صحنه‌ی بازگشت ذهنی او به گذشته و مرور آن خاطرات است. صابر با این فضا نه‌فقط از نظر جغرافیایی، بلکه از نظر ذهنی نیز درگیر می‌شود. روایت‌ سوم‌شخص است اما بخش زیادی از آن در قالب ذهن‌نویسی و دیالوگ‌های درونی صابر پیش می‌رود‌ و ماجراهای جنگ بیشتر از منظر تجربه‌ی فردی او روایت می‌شوند. داستان میان گذشته و حال در رفت‌وآمد است. خاطرات جنگ و وقایع جاری در شمال هور در کنار هم پیش می‌روند و تدریجا رابطه‌ی بین آن دو روشن می‌شود. این ساختار باعث شده‌ تمرکز کتاب بیشتر بر تأثیر روانی جنگ باشد تا روایت مستقیم نبردها. نویسنده در این میان به احساس‌هایی مثل حسرت، انزوا و سردرگمی درونی شخصیت اصلی توجه دارد؛ مسائلی که برای بسیاری از بازماندگان جنگ آشنا هستند و در ذهن صابر به شکل پرسش‌هایی حل‌نشده باقی مانده‌اند.
نویسنده خود درباره‌ی کتاب گفته که روایتش «به همان اندازه به واقعیت نزدیک است که پلنگ سر کوه به ماه»؛ یعنی همه‌چیز در ظاهر خیالی است، اما به تجربه‌ای واقعی اشاره دارد. از‌این‌رو، «شکارچیان ماه» را می‌توان نه صرفا یک رمان جنگی، بلکه اثری دانست درباره‌ی زندگی پس از جنگ؛ درباره‌ی آدم‌هایی که در ظاهر به زندگی برگشته‌اند، اما در درون هنوز درگیر روزهایی‌اند که تمام نشده‌اند.