امروزه بدون شناخت محیط پیرامونی و نظم معادلات حاکم بر آن، دستیابی به اهداف، امنیت و منافع ملی غیر ممکن و در صورت امکان مستلزم سعی و خطای بسیار، ائتلاف منابع و هزینه‌های سنگین و احتمالا جبرانناپذیر خواهدبود. اکنون قدرت‌های بزرگ با سطح بازیفرامنطقهای علاوه بر شناسایی تواناییو آسیبپذیریسایر کشورهادر سطح بین‌الملل، از توجه ویژه به همسایگان خویش غافل نیستند. در پی تحولات در ساختار قدرت بین‌المللی و موقعیتهای در حال تغییر سیاسی واقتصادی در صحنه بین‌المللی، حوزه نفوذ قدرت‌های بین‌المللینیز تغییر یافته وبه تبع آن مناطق جدید قدرت در دنیا شکل گرفتند.یکی از این مناطق جدید و مهم،منطقه آسیای جنوب غربی است.آسیای جنوب غربی در حقیقت منطقه واسطه سه قاره آسیا، اروپا وآفریقاست که از پنج حوزه ژئوپولیتیکی؛آسیای مرکزی،شبه قاره،قفقاز،خلیج فارس و خاورمیانه شکل می‌گیرد.از آنجایی که کشور ایران در یکی از مناطق استراتژیک جهان واقع شده است و همچنین به لحاظاهداف، علائق ومنافع جهانی ونیز چالشها وتهدیدات موجود،جزوکشورهایی است که به شدت نیازمند شناخت کشورهای پیرامونی خویش و استراتژی و سیاستهای دیگر کشورهای مهم بین‌المللی می‌باشد، شناخت محیط پیرامونی و تحلیل ژئوپولیتیک کشورهای همسایه از مهم‌ترین عواملی است که در راستای برقراری وگسترش روابط دو جانبه باید مد نظر قرار گیرد. در نتیجه جمهوری اسلامی ایرانبرای این که بتواند بر چالشها وتنگناهای پیرامونی خود غلبه، وچالش و رقابتهای ناسازگار ژئوپولیتیکی را به همکاری تبدیل کند، در مرحله نخست نیازمند مطالعه دقیق ژئوپولیتیک کشورهای منطقه وشناخت آنهاست و در مرحله دوم تدوین سیاست خارجی باید مبتنی بر مبانی علمی ژئوپولیتیک باشد. بدیهی است که عوامل مورد مطالعه صرفا راهنمای اولیهای برای محققین بوده وبه هیچ وجه جنبه پیشداورانه نداشته است، بلکه می‌تواند به درک کاملتری از شناخت ویژگیها و ریشهیابی رقابتها و همکاریهای منطقه‌ای بین دو کشور منجر شود.
کتاب جغرافیای سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران و کشورهای همجوار
نیاز دانش
