کتاب مقالات کانتی

‌کتاب «مقالات کانتی» به جمع آوری و ترجمۀ غلامعلی حداد عادل مجموعه‌ای از چهارده مقاله است که به بررسی فلسفه ایمانوئل کانت، فیلسوف تأثیرگذار آلمانی، می‌پردازد. این کتاب که نخستین بار در سال ۱۳۹۱ منتشر شد، با هدف آشنایی عمیق‌تر دانشجویان و پژوهشگران فلسفه با اندیشه‌های کانت، به ویژه در حوزه‌های حسیات استعلایی و تحلیل استعلایی از کتاب «نقد عقل محض»، تدوین شده است. در واقع، حداد عادل در این اثر، نه‌ تنها به شرح مفاهیم پایه‌ای فلسفه کانت می‌پردازد، بلکه تلاش می‌کند زمینه‌هایی برای تفکر انتقادی درباره ایده‌های این فیلسوف فراهم کند. حداد عادل که پیشینه طولانی در تدریس فلسفه و ترجمه آثار کانت (مانند «تمهیدات» و بخش‌هایی از «نقد عقل محض») دارد، در این کتاب می‌کوشد مفاهیم پیچیده فلسفه کانت را با زبانی روشن و قابل درک ارائه دهد. او در مقدمه کتاب تصریح می‌کند که هدفش تبلیغ یا دفاع از فلسفه کانت نیست، بلکه ایجاد فرصتی برای «اندیشیدن به آنچه کانت به آن می‌اندیشید» است. به لحاظ ساختاری کتاب شامل دو بخش اصلی است. در بخش اول مقالاتی درباب مبانی فلسفه کانت قرار گرفته است و مفاهیم بنیادین فلسفۀ او مانند استعلا، تألیفی پیشینی و مقولات فاهمه مورد تحلیل قرار ‌می گیرند. در بخش دوم، مباحثی انتقادی به فلسفۀ کانت مطرح شده است، به خصوص مفاهیمی مانند شیء فی‌نفسه و تناقض‌های احتمالی سیستم کانتی مورد بررسی انتقادی قرار گرفته اند. همچنین تمرکز کتاب بر بخش «تحلیل استعلایی» از «نقد عقل محض» و به «جدل استعلایی» نپرداخته است. این انتخاب به خوانندگان کمک میکند بدون سردرگمی در مباحث پیچیده متافیزیکی، بر هسته اصلی معرفت‌شناسی کانت متمرکز شوند. قابل ذکر است که در برخی مقالات، مقایسه‌هایی بین فلسفه کانت و اندیشه‌های فیلسوفان اسلامی مانند ملاصدرا انجام شده که برای مخاطب ایرانی جذابیت ویژه ای دارد. به علاوه، اگرچه کتاب به عنوان منبعی آموزشی تحسین شده، برخی منتقدان به تکرار مطالب در مقالات مختلف اشاره کرده‌اند. برای مثال، معرفی اولیه کانت و مفاهیم پایه‌ای در چند مقاله تکرار شده که ممکن است برای خوانندگان آشنا با فلسفه کانت خسته کننده باشد.