کتاب «دانشآموز مفلس» رمانی کوتاه به قلم «اوسامو دازای» نویسندهی شهیر ژاپنی است که در میانهی جنگ جهانی دوم روایت میشود. دازای یکی از نویسندگانی است که علیرغم عمر کوتاه بیولوژیکیاش تأثیری بسیار بلندمدت و شاید همیشگی بر ادبیات کشور ژاپن داشته است. اوسامو دازای، در سالهای جنگ جهانی و پیش از 39 سالگی خودکشی کرد اما آثاری که پیش از مرگ برجای گذاشت، نگرشی جدید در ادبیات کشور ژاپن خلق کرد. بسیاری از منتقدان، دازای را پیرو داستایوفسکی دانستهاند و جهان ادبی و وضعیت کاراکترهای او را مانند کاراکترهای داستایوفسکی با ابعاد پیچیدهی روانشناختی توصیف کردهاند. داستان دانشآموز مفلس، مانند دیگر آثار اوسامو دازای بهنوعی افشاگری و یا خودگوییهایی از زیستهی شخصی است که در غالب یک اثر داستانی به خواننده ارائه میشود. در این اثر رگههای بسیار پر رنگی از ژانر رئالیسم جادویی دیده میشود که باعث جذابیت روایت برای خواننده میشود. مضمون داستان اما مفاهیم تلخی است که مهمترین دغدغههای نویسنده را به خود اختصاص دادهاند. مفاهیمی چون هویت، بحرانهای فکری و پیداکردن هویت انسانی در جهانی که تماما با معیارهای مادی سنجیده میشود، جزو مهمترین مضامین داستان «دانشآموز مفلس» است. شخصیتهای این اثر اگرچه دارای ابعاد روانشناختی عمیقی هستند اما بهندرت از تیپ فراتر میروند. شخصیتهایی چون پدر دیکتاتور منش و سختگیر، مادر منفعل و ظلمپذیر و نوجوانی که تنها در جهان ذهنی خود ریسک میکند، مهمترین کاراکترهای این داستان هستند که وضعیت فعلی را شکل میدهند. در ادامه راوی نوجوان با مرد خطرناکی دوست میشود که او را به سمت مواردی چون اعتیاد سوق میدهد و این دقیقا مسیر تلخی است که دازای برای قهرمان خود در نظر گرفته است. مطالعهی داستان «دانشآموز مفلس» مسیری تازه برای آشنایی با ادبیات مدرن ژاپن و جهان داستانی اوسامو دازای است که میتواند برای علاقهمندان به ادبیات خاص، جالبتوجه باشد. علاقهمندان به ژانر ادبی رئالیسم جادویی و نویسندگانی چون ایشی گورو، جزو مخاطبان اصلی این رمان کوتاه هستند.
درباره اوسامو دازای
اوسامو دازای نویسندهای ژاپنی است که باوجود عمر کوتاهش تاثیر زیادی بر ادبیات ژاپن گذاشت. حتی نویسندههای بنامی مثل هاروکی موراکامی و کوبو آبه از وی تاثیر پذیرفته اند.