کتاب «هنر هوش مصنوعی» نوشتهی ولادیمیر الکسیف (با نام مستعار مرتس منش)، اثری کوتاه دربارهی تحولات اخیر در هنر دیجیتال و تأثیر هوش مصنوعی بر فرآیند تولید تصویر و اثر هنری است. این کتاب در قالب مجموعهای با تمرکز بر فرهنگهای تصویری دیجیتال منتشر شده و هدفش بررسی این موضوع است که در عصر ابزارهای هوش مصنوعی مولد، رابطهی انسان با تصویر و هنر چطور تغییر کرده است. در بخشهای ابتدایی کتاب، نویسنده تاریخچهای مختصر از هنر دیجیتال ارائه میدهد؛ از نخستین هنرمندان مولد در دهههای پیشین مانند ورا مولنار و مایکل نول، تا وضعیت فعلی که مدلهای هوش مصنوعی، بهخصوص مدلهای انتشار تصویر به ابزارهای عمومی و در دسترس تبدیل شدهاند. این بخشها زمینهای فراهم میکنند تا خواننده درک کند چطور فرآیند خلق تصویر از کنترل کامل انسان به همکاری انسان و ماشین منتقل شده است. در ادامه، نویسنده به پرسشهایی میپردازد که حول ماهیت این نوع هنر شکل گرفتهاند: آیا آنچه هوش مصنوعی تولید میکند واقعا «هنر» است؟ نقش انسان در این میان چیست؟ او توضیح میدهد که انسان همچنان نقطهی تصمیمگیر در انتخاب، پالایش و تعریف معناست و ماشین بیشتر بهعنوان شریک اجرایی عمل میکند. همچنین به موضوعاتی مثل اصالت، خلاقیت، کپیبرداری و مالکیت معنوی در زمینهی تولیدات هوش مصنوعی اشاره میشود. در بخش پایانی، کتاب به این نتیجه میرسد که ما با نوعی دگرگونی فرهنگی مواجهایم که در آن تعریف سنتی هنرمند، اثر هنری، و خلاقیت در حال تغییر است. این تحول بهجای جایگزینکردن انسان با ماشین، بهنوعی همکاری نو میان آن دو منجر شده است.
درباره مرتس منش
مرتس منش (Vladimir Alexeev) هنرمند و پژوهشگر امور فرهنگی است. وی در زمینه رابطه بین انسان و ماشین تخصص دارد.