«تجربهنگاری فیلم اول» نوشتهی پیمان شوقی در انتشارات امیرکبیر و با همکاری انتشارات انجمن سینمای جوانان ایران منتشر شده و شامل مصاحبههایی با سینماگرانی است که تجربیاتشان را از ساخت فیلم اول خود بیان کردهاند. گفتوگوها در بهار سال 1400 انجام و به ترتیب سن مصاحبهشوندگان تنظیم شده تا چشمانداز تاریخی مناسبی برای خواننده فراهم کند. اصطلاح «فیلم اولی» در ادبیات سینمایی ایران به کارگردانانی اطلاق میشود که پس از سالها تلاش موفق به ساخت نخستین فیلم بلند خود شدهاند. این کتاب به بررسی مسیر فیلمسازانی جوان میپردازد که غالبا از مراحل ابتدایی فیلمسازی، یعنی ساخت فیلمهای کوتاه، عبور کردهاند. نویسنده در این کتاب با چهارده کارگردان از نسل جدید فیلمسازان ایرانی گفتگو کرده است. این کارگردانها دربارهی چالشها و دستاوردهای نخستین فیلمهای بلند خود صحبت کردهاند. مهدی جعفری، مسعود امینی تیرانی، هادی مقدم دوست، منیر قیدی، ارسلان امیری، بهرام توکلی، شهرام مکری، مرجان اشرفیزاده، عادل تبریزی، محمدرضا خردمندان، رقیه توکلی، حسین دارایی و بهرام و بهمن ارک چهارده کارگردانی هستند که نویسنده با آنها گفتگو کرده است. بیشتر این فیلمسازان سابقهای پربار و گاه طولانی در ساخت فیلم کوتاه دارند، ولی همهی آنها از موانع و مشکلاتی میگویند که در اولین تجربهی فیلم بلندشان با آن مواجه شدهاند. این مشکلات ناشی از تفاوت شرایط تولید در سینمای حرفهای با فضای صمیمانه و دوستانهی فیلم کوتاه است که میتواند برای هر فیلمساز فیلم اولی ترسناک و ناامیدکننده باشد. بسیاری از فیلمسازان حرفهای، سینما را با فعالیتهای پشت صحنه نظیر دستیاری، منشیگری صحنه، فیلمنامهنویسی و حتی تهیهکنندگی آغاز کردهاند و از ابتدا با مناسبات معمول در سینمای بدنه آشنا هستند، اما فیلمسازان فیلم کوتاه معمولا با آن بیگانه هستند؛ بنابراین یکی از مهمترین چالشهای آنها در زمان ساخت فیلم اول، کنار آمدن با مناسبات تولید در بدنهی سینما و کار با عوامل حرفهای است. بنابراین آگاهی و اطلاع از مسیرهای متفاوتی که هر یک از این فیلمسازان پیمودهاند، برای همهی کسانی که عاشق سینما هستند و برای تبدیل شدن به فیلمسازی فیلم اولی لحظهشماری میکنند، مفید است. علاوه بر این پژوهشگران و علاقهمندان به تاریخ سینمای ایران هم در این کتاب اطلاعات دست اولی از شکلگیری و روند توسعهی یکی از نهادهای فرهنگی کشور یعنی انجمن سینمای جوانان ایران پیدا میکنند. پیمان شوقی مولف کتاب میگوید: «سالها قبل که مصاحبههایی با فیلمسازان و فیلمنامهنویسان انجام میدادم، مرا متوجه ظرفیت بالای فرم مصاحبه برای آموزش غیرمستقیم یا به اصطلاح انتقال تجربه کرد، اما این کتاب خوب «فیلم اول من» ترجمه وازریک درساهاکیان بود که مرا به فکر انجام تجربهی مشابهی در محدودهی سینمای ایران و فیلمسازان برآمده از فیلم کوتاه انداخت.» «تجربهنگاری فیلم اول» کتاب خواندنی و مناسب کسانی است که در حال ساختن فیلمهای کوتاه هستند و رویای تبدیل شدن به فیلمسازی حرفهای را در سر میپرورانند.