ناخودآگاه جمعی ایرانیان «حکایت رنج»ها، زخمها و تلخیهایی است که بر جسم و جان اهل این سرزمین در طول تاریخ چندهزارسالۀ آن وارد آمده است. اصل مورد تأیید علم روانشناسی آن است که هر میزان از حجم ناخودآگاه کاسته و بر حیطۀ خودآگاهی افزوده شود، گامی مهم در راه دستیابی به سلامت روان برداشتهایم و این واقعیتی است که در زندگی فردی و اجتماعی مصداق دارد. روانشناسی، همچنین اثبات نموده که با وجود یک ناخودآگاه فردی یا جمعی حجیم، امیدی به نیکبختی فرد یا جامعه نمیرود. بهعلاوه، آگاهی نسبت به تجارب زیسته از آن رو اهمیت دارد که اثبات گردیده که خواست هر ملتی بازنمایی از ناخودآگاه جمعیاش است. پس، اول گام خودآگاهی است و تبدیل ناخودآگاه به خودآگاه. جامعۀ ما تاکنون بهواسطۀ یک گذشتۀ تلخ، ناخودآگاهی سرشار از ناکامی داشته و بسط خودآگاهی در این حوزه بیشک باید اتفاق بیفتد. باید باورها و رنجهایی که در ناخودآگاه جمعی مردم این سرزمین لانه کرده شناسایی شوند تا خودآگاهی و به تبع آن آزادی حاصل آید. توجه و یادآوری رنجهای مشترکی که از گذشتههای دور و نزدیک بر پیکر ایرانیان به یادگار مانده نیز، به عنوان رسالت اصلی کتاب حاضر، در همین راستا دارای اهمیت است.