الفبای زندگی، تازهترین اثر دکتر نعمتالله فاضلی، استاد انسانشناسی و مطالعات فرهنگی، است. ایشان در این کتاب به مسئله سواد و خوانایی و نویسایی در ایران معاصر میپردازند و بر این باورند که اهمیت و اولویت سوادآموزی همگانی هم در حوزه عمومی و هم در میدان دانشگاهی به فراموشی سپرده شده و این غفلت سبب شده است که سیاستگذاران نیز موضوع را حل شده و تمام شده بپندارند و نسبت به فقر سواد چه در اقشار جدا افتاده از مدرسه و چه انبوه باسوادان مدرسهای و دانشگاهی که گرچه سواد پایه دارند اما قادر به استفاده بهینه از آن نیستند، بیاعتنا باشند.
دکتر فاضلی در این کتاب، رابطه عمیق و تنگاتنگ خواندن و نوشتن را با زندگی شرح میدهند و توضیح میدهند که چگونه زیستن در جهان امروز بدون دارا بودن سواد پایه و سواد کاربردی ناممکن است. این مسئله زمانی اهمیت خود را نشان میدهد که آمار رسمی اعلام میکند جمعیت بازمانده از تحصیل در سال تحصیلی گذشته بالای یک میلیون نفر بوده و این آمار سال به سال در حال افزایش است. آمار تکاندهنده دیگر مربوط به سرشماری ملی است که جمعیت بیسواد و کمسواد را بالغ بر بیست و یک میلیون نفر اعلام کرده است.
دکتر فاضلی در بخش دوم کتاب نیز به رابطه انسان با کتاب میپردازد و در چند فصل اهمیت خواندن و نوشتن را با کتاب در هم میآمیزد و توضیح میدهد که کتاب چگونه در ساختن فرهنگ در همه جوامع نقش ایفا میکند و چرا هنوز هم خواندن و مطالعه جزئی مهم از روند پیشرفت و توسعه ملی است.