کتاب روش تحقیق به زبان ساده

۳. رویکرد پژوهش در لایهٔ سوم بسته به نوع جهان بینی فلسفی که پژوهشگر اتخاذ نموده است، می تواند برای مطالعهٔ پدیدهٔ مورد نظر از دو رویکرد قیاسی یا استقرایی استفاده نماید. در رویکرد قیاسی، فکر از طریق معلومات کلی، مجهولات جزئی را کشف می کند؛ یعنی از کنار هم گذاشتن واقعیات پذیرفته شده و استنتاج یک نتیجه از آن حاصل می شود (نتیجه گیری از کل به جزء). در این استدلال چنانچه مقدمه ها درست باشند نتیجه ها هم الزاما درست خواهند بود. این رویکرد، به پژوهشگر کمک می کند تا با استفاده از نظریه های موجود پدیده هایی را که به وقوع می پیوندد را پیش بینی کند. در نقطه مقابل، استدلال استقرایی یعنی رسیدن ذهن از جزء به کل قرار دارد. در این رویکرد فکر با استفاده از معلومات جزئی و برقراری ارتباط بین آن ها حکم کلی را استنتاج می نماید. در این رویکرد، مشاهده ها بر رویدادهای مشخصی در یک طبقه صورت می گیرد و سپس براساس مشاهده حوادث یا رویدادها، استنباط در مورد تمام طبقه ها انجام می شود. ۴. نوع پژوهش در لایه چهارم به نوع پژوهش پرداخته شده است. در این لایهٔ پژوهشگر از حیث توسل به کمی سازی رفتار پدیده مورد نظر، می تواند هر یک از روش های کمی، کیفی یا ترکیبی را اتخاذ نماید. در روش کمی، داده های متناسب با موضوع به صورت کمی و عددی تبدیل می شوند که داده های کمی معمولا از طریق پرسش نامه گردآوری می شوند. در پرسش نامه ها با استفاده از طیف های مختلف از جمله لیکرت، بوگاردوی، ترستون و... جملات و سوالات محقق تبدیل به اعدادی می شوند که پاسخگویان با انتخاب گزینه مورد نظر در واقع عددی را به محقق ارائه می کنند و محقق از طریق این اعداد به نتیجه گیری می پردازد. در روش کیفی، داده ها نه به صورت اعداد بلکه به شکل جملات، نشانه ها و علایم، رنگ ها، حرکات چهره و رفتار افراد و معمولا به روش هایی مانند مصاحبه و مشاهده داده ها جمع آوری می شوند. این داده ها کم تر قابلیت تبدیل شدن به عدد را دارند، به همین علت به همان شکل که گردآوری شده اند مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند. در روش های ترکیبی نیز بنا به نوع موضوع و پژوهش ممکن است از هر دو روش کیفی و کمی استفاده شود. انواع پژوهش های ترکیبی یا آمیخته با توجه به اولویت کمی کیفی بودنشان به پژوهش های ترکیبی (اکتشافی، تشریحی و درهم تنیده) تقسیم شوند.