کتاب «صفر: تولد و مرگ در فیزیک جدید» نوشتهی مسعود ناصری به بررسی مفهوم «هیچ» و نقش آن در علم امروز میپردازد. نویسنده از تاریخچهی فلسفی و ریاضی صفر شروع میکند و نشان میدهد که چگونه ایدهی خلأ از فلسفهی یونان و سنتهای شرقی وارد ریاضیات شد و بعد به فیزیک راه پیدا کرد. این بخش بیشتر روی ارتباط صفر با مفاهیمی مثل عدم، نیستی و خلأ تمرکز دارد. کتاب به فیزیک مدرن اشاره کرده و توضیح داده که در مکانیک کوانتومی، خلأ به معنای فضای کاملا خالی نیست، بلکه محیطی پر از نوسانهای انرژی و ذرات مجازی است. مفاهیم مهمی مثل مهبانگ (Big Bang)، پیدایش جهان از وضعیت اولیهی به ظاهر «هیچ»، و بحثهای مربوط به انرژی تاریک و آیندهی جهان مطرح میشوند. بخش دیگری از کتاب به نظریههای کیهانشناسی و ابعاد بالاتر اختصاص دارد. نویسنده به سراغ ایدههایی مانند جهانهای چندبعدی و نظریهی ریسمان میرود و تلاش میکند توضیح دهد که چگونه این نظریهها به درک ما از پیدایش و سرنوشت جهان مربوط میشوند. او این مفاهیم را گاهی با مثالهای روزمره یا استعارههای فلسفی و عرفانی توضیح میدهد. در پایان کتاب موضوع مرگ و بازگشت جهان به «صفر» را طرح میکند. پرسشهایی دربارهی زمان، پایان احتمالی کیهان و معنای بازگشت به نیستی مطرح میشود. متن ترکیبی از توضیحهای علمی سادهسازیشده و تأملهای فلسفی است و در تلاش است مرز میان فیزیک نظری و پرسشهای هستیشناختی را نشان دهد.