کتاب «پیشگامان روانشناسی رشد» اثر ویلیام سی. کرین، اثری جامع و آموزنده در حوزه روانشناسی رشد است که با زبانی ساده و ساختاری منسجم، نظریات برجستهترین متفکران این حوزه را معرفی و تحلیل میکند. کرین در این کتاب به بررسی دیدگاههایی میپردازد که هر کدام نقشی مهم در شکلگیری درک ما از روند رشد انسان در جنبههای شناختی، عاطفی، اجتماعی و اخلاقی ایفا کردهاند. مخاطبان اصلی این کتاب، دانشجویان رشتههای روانشناسی، علوم تربیتی، آموزشوپرورش و همچنین همه علاقهمندان به فهم عمیقتر مراحل رشد انسان هستند. نویسنده ابتدا به نظریههای بنیادین و کلاسیک اشاره میکند، از جمله دیدگاههای جان لاک که به تأثیر محیط بر شکلگیری شخصیت تأکید داشت و ژان ژاک روسو که رشد طبیعی و درونی انسان را اصل قرار میداد. سپس، به سراغ نظریههای زیستی و کردارشناسانه میرود و دیدگاههای شخصیتهایی چون چارلز داروین، کنراد لورنتس، نیکولاس تینبرگن و جان بالبی را درباره منشأ تکاملی رفتار و مفهوم دلبستگی توضیح میدهد. در ادامه، کتاب به تبیین دقیق نظریه رشد شناختی ژان پیاژه میپردازد که از مهمترین چارچوبهای نظری در روانشناسی رشد است و تحول تفکر کودکان را به صورت مرحله به مرحله بررسی میکند. سپس نظریه مراحل رشد اخلاقی لورنس کلبرگ مطرح میشود که در واقع بسطی از نظریه پیاژه در زمینه داوری اخلاقی است. کرین همچنین نظریه روانکاوی زیگموند فروید درباره مراحل رشد روانی-جنسی و ساختار شخصیت را با رویکردی تحلیلی معرفی میکند و نظریه هشتمرحلهای رشد روانی-اجتماعی اریک اریکسون را، که به بحرانهای هویتی و اجتماعی در طول زندگی میپردازد، شرح میدهد. بخش مهمی از کتاب نیز به نظریههای یادگیری اختصاص دارد، از شرطیسازی کلاسیک پاولف تا شرطیسازی کنشگر در دیدگاه اسکینر و یادگیری مشاهدهای در نظریه آلبرت بندورا. همچنین نظریه اجتماعی-فرهنگی لو ویگوتسکی که به نقش تعاملات اجتماعی و بستر فرهنگی در رشد شناختی تأکید دارد، به خوبی در کتاب بررسی شده است. نکته مهم درباره این کتاب آن است که صرفا به ارائه نظریات بسنده نمیکند، بلکه به کاربردهای عملی آنها در حوزههایی مانند آموزش و پرورش و پرورش کودک نیز توجه دارد. کرین تلاش میکند تا ضمن معرفی این نظریات، نقاط قوت و ضعف هر کدام را نیز با نگاهی نقادانه و مقایسهای برجسته سازد.
درباره ویلیام سی کرین
ویلیام کرین استاد روانشناسی در کالج سیتی نیویورک و سردبیر مجله است. او و همسرش الن اف کرین ، متخصص اطفال ، سه فرزند دارند.