کتاب مبانی فیزیولوژی جانوری (جلد دوم)

کتاب «مبانی فیزیولوژی جانوری» نوشته‌ی کریستوفر مویز و پاتریشیا شولت اثری است که فیزیولوژی را نه به عنوان مجموعه‌ای از سیستم‌های مجزا، بلکه به مثابه یک شبکه‌ی درهم‌تنیده‌ی تکاملی به خواننده معرفی می‌کند. این کتاب درسی که یکی از منابع اصلی در دانشگاه‌های سراسر جهان است به دنبال پر کردن شکاف میان سطوح مختلف سازمان‌یابی بیولوژیک، از مولکول و سلول گرفته تا کل ارگانیسم و محیط زیست آن است. توجه ویژه به همبستگی فیزیولوژی با مباحثی چون شیمی، فیزیک، زیست‌شناسی سلولی-مولکولی و اکولوژی، به خواننده کمک می‌کند تا به درک کاملی از تنوع شگفت‌انگیز فیزیولوژیک در دنیای حیوانات دست یابد.
جلد اول کتاب با بخش «مبانی فیزیولوژی» آغاز می‌شود و در فصل‌هایی چون «مقدمه‌ای بر اصول فیزیولوژی» و «تکامل»، نگرشی پویا به مباحث اصلی این علم ایجاد می‌کند. این بخش، چهارچوب مفهومی کتاب را بنا می‌نهد که در آن، پرسش محوری «چرا؟» در کنار «چگونه؟» قرار می‌گیرد. بخش دوم با عنوان «مبانی سلولی فیزیولوژی جانوری»، به مسائلی چون «پیام‌رسانی سلولی و تنظیم درون‌ریز»، «ساختار و عملکرد نورون» و «حرکت سلولی و عضلات» می‌پردازد. جذابیت اصلی این جلد در بخش سوم، یعنی «هماهنگی دستگاه‌های فیزیولوژیک» نهفته است، جایی که «دستگاه‌های حسی» و «سازماندهی عملکردی دستگاه‌های عصبی» با نگرشی مقایسه‌ای در میان جانوران مختلف بررسی می‌شوند.
جلد دوم، این نگرش مقایسه‌ای و سیستمی را به دیگر دستگاه‌های بدن تعمیم می‌دهد. فصل‌هایی به «دستگاه گردش خون»، «دستگاه ایمنی»، «دستگاه‌های تنفسی»، «گوارش و متابولیسم انرژی» و «فیزیولوژی تولید مثل» اختصاص یافته‌اند. در هر فصل، نویسندگان به شکلی پیوسته میان سطوح مختلف تحلیل در حرکت هستند و با استفاده از مثال‌هایی از مطالب کتاب از جانوران، از تک‌سلولی‌ها گرفته تا پستانداران پیچیده، اصول کلی را به تصویر می‌کشند. مسائل مهمی چون «تعادل یون و آب» و «فیزیولوژی حرارت» نیز به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته‌اند تا نشان دهند چگونه جانوران مختلف، برای بقا در محیط‌های گوناگون، راه‌حل‌های فیزیولوژیک متفاوتی را تکامل داده‌اند.
در هر دو جلد، تصاویر، نمودارها و مباحث متنوع به کار رفته تا اصول پایه‌ی فیزیولوژی و فرآیندهای پیچیده‌ی زیستی به شکلی قابل درک تفسیر شوند.
در نهایت، این مجموعه یک کتاب درسی جامع است که با پیوند زدن فیزیولوژی مولکولی، فیزیولوژی سیستم‌ها و زیست‌شناسی تکاملی، دیدگاهی کل‌نگر و مدرن از حیات جانوری ارائه می‌دهد و برای دانشجویان رشته‌های زیست شناسی نگاشته شده است.