کتاب «سفرنامۀ جیمز مونسریف بالفور»، یکی از منابع تاریخی مهم و معتبر است که به شرح وقایع ایران در دورهی مشروطه میپردازد. نویسندهی این کتاب، جیمز مونسریف بالفور، یک مستشاران مالی انگلیسی بود که در سال ۱۳۳۸ قمری به ایران آمد و تا سال ۱۳۴۰ قمری در ایران ماند. او در این مدت، با دقت و کنجکاوی، اطلاعات ارزشمندی دربارهی اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ایران به دست آورد و در کتاب خود به ثبت رساند.
بالفور در کتاب خود، از وضعیت نظام مالی و اداری ایران، ادیان و اقلیتهای مذهبی، روابط روسیه و انگلیس با ایران، عملکرد کابینههای دوران مشروطیت، ناآرامیهای شمال ایران، کودتای سوم اسفند و دلیل ناکامی سیاستهای انگلیس در ایران میگوید. او همچنین به تحولات عراق، فلسطین، عربستان و برخی دیگر از کشورهای آسیایی نیز علاقهمند بود و دلیل و چگونگی استقرار یهودیان در فلسطین را از منظری متفاوت بررسی کرد. او با نگاهی تیزبینانه و گاهی طنزآلود، به توصیف و تحلیل وضعیت راهها، مناسبات اجتماعی، بانوان، تفریحات، دربار، ارتش و مکانهای دیدنی و موضوعات مختلف در ایران میپردازد.
کتاب سفرنامۀ جیمز مونسریف بالفور، یک کتاب جذاب و آموزنده است که به خواننده کمک میکند تا با تاریخ و فرهنگ و ادبیات ایران در دورهی مشروطه آشنا شود و از آن بهعنوان یک منبع الهامبخش برای خلاقیت و نوآوری در زندگی استفاده کند. این کتاب، با ترجمهی ساسان طهماسبی، توسط انتشارات امیرکبیر در سال ۱۴۰۰ به چاپ رسیده است.
کتاب سفرنامۀ جیمز مونسریف بالفور