کتاب ارزیابی شناختی

کتاب «ارزیابی شناختی (ویژه درمانگران)» نوشته‌ی جان آر. هاجز، منبعی تخصصی و جامع در حوزه‌ی ارزیابی عملکردهای شناختی مغز است که با هدف ارتقاء دانش و مهارت درمانگران، روان‌شناسان بالینی، متخصصان مغز و اعصاب، گفتاردرمانگران و سایر متخصصان سلامت ذهنی تألیف شده است. این کتاب به‌گونه‌ای نگارش یافته که بتواند راهنمایی عملی و دقیق برای سنجش، تفسیر و گزارش‌گیری در فرآیندهای ارزیابی شناختی باشد.
نویسنده در این اثر، با تکیه بر شواهد علمی و تجارب بالینی، به تشریح ساختارهای اصلی شناختی مانند حافظه، توجه، زبان، عملکرد اجرایی و توانایی‌های فضایی-دیداری می‌پردازد و چگونگی آسیب این کارکردها را در اختلالات مختلف از جمله سکته مغزی، آسیب‌های تروماتیک مغزی، زوال عقل (از جمله آلزایمر)، اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی، اسکیزوفرنی و سایر بیماری‌های عصبی و روانی بررسی می‌کند.
فرآیند ارزیابی شناختی در این کتاب از مرحله‌ی گردآوری شرح حال و اطلاعات بالینی آغاز شده و تا انتخاب ابزار مناسب، اجرای آزمون‌ها، نمره‌گذاری دقیق، تحلیل و تفسیر یافته‌ها و در نهایت، نگارش گزارش بالینی ادامه می‌یابد. راهنمایی‌هایی درباره‌ی نحوه انتخاب آزمون متناسب با سن، تحصیلات، وضعیت روانی و هدف ارزیابی ارائه شده تا درمانگران بتوانند با دیدی روشن و هدفمند آزمون‌های شناختی را به کار گیرند. در کنار معرفی و بررسی آزمون‌هایی مانند MMSE، ACE و سایر تست‌های نوروسایکولوژیک، کتاب با ذکر مثال‌های واقعی از موقعیت‌های بالینی، نحوه کاربرد ابزارهای ارزیابی را در عمل نشان می‌دهد و امکان درک بهتر مفاهیم را فراهم می‌سازد. همچنین، در فصل‌هایی از کتاب به ملاحظات اخلاقی و تفاوت‌های فرهنگی که ممکن است در تفسیر نتایج دخیل باشند، پرداخته شده است.
نویسنده ضمن بررسی تحولات اخیر در حوزه ارزیابی شناختی، از جمله رویکردهای نوین و فناوری‌های جدید، به اهمیت ارزیابی زودهنگام در افتراق اختلالات مختلف شناختی و کمک به برنامه‌ریزی درمانی موثر تأکید دارد. کتاب هاجز ابزاری ارزشمند در اختیار متخصصانی قرار می‌دهد که در خط مقدم تشخیص و مدیریت اختلالات شناختی قرار دارند، و با ترکیب دانش نظری، راهکارهای عملی و نگاه دقیق بالینی، آنان را در ارائه‌ی مراقبتی علمی و انسان‌محور یاری می‌دهد.