کتاب کیهان ایرانی و فلسفه‌ی یونانی

فیلیپ سیدنی هورکی در کتاب "کیهان ایرانی و فلسفه‌ی یونانی"، کاوشی پیشگامانه در مورد رابطه عمیق بین تفکر ایرانی باستان و فلسفه یونان ارائه می‌دهد، به ویژه با تمرکز بر مبادلات فکری بین مغان زرتشتی و حلقه افلاطون. هورکی به تلاقی‌های جذاب تاریخی و فلسفی دو تمدن بزرگ می‌پردازد که تفکرات غربی را به شیوه‌های عمیقی تحت تأثیر قرار داده‌اند، اما ارتباطات فکری آنها اغلب نادیده گرفته‌شده یا دست‌کم گرفته‌شده است. این کتاب نقشی را که ممکن است اندیشه‌های زرتشتی، به‌ویژه آن‌هایی که مغان از آن حمایت می‌کردند، در شکل‌دهی گفتمان فلسفی یونان کلاسیک داشته باشند، آشکار می‌کند. این ایده که مجوس، طبقه روحانی ایران باستان، تأثیر قابل توجهی بر فیلسوفان یونانی، به ویژه افلاطون داشته‌اند، ایده‌ای است که برای قرن‌ها دانشمندان را به خود مشغول کرده است. در حالی که تأثیر گسترده امپراتوری ایران بر جهان مدیترانه به خوبی مستند شده است، تبادل فکری بین یونانی‌ها و ایرانیان موضوع حدس و گمان و تحقیقات محدود باقی مانده است. هدف کتاب هورکی پرداختن به این شکاف با بررسی دقیق تعاملات بین تفکر ایرانی و یونانی، ایجاد ارتباط بین کیهان‌شناسی ایرانی، اعمال مذهبی، و بحث‌های فلسفی متفکران یونانی، به‌ویژه اندیشمندان پیرامون افلاطون است.
در مرکز تحلیل هورکی این ایده وجود دارد که چارچوب فلسفی افلاطون - به ویژه ایده‌های او در مورد ماهیت روح، کیهان‌شناسی و زندگی پس از مرگ - ممکن است به شدت تحت تأثیر آموزه‌های زرتشتی بوده باشد. مغان زرتشتی با درک پیچیده خود از ثنویت، نظم کیهانی و سفر روح، تأثیر عمیقی بر رشد فلسفه یونان، به ویژه از طریق شخصیت‌هایی مانند یاران افلاطون داشتند. هورکی با تمرکز بر تعاملات امپراتوری ایران با یونان در قرون اولیه عصر مشترک، توجه را به زمینه تاریخی که این مبادلات فکری در آن صورت گرفت، جلب می‌کند. هورکی با بررسی مفهوم «کیهان» که توسط مغان زرتشتی فهمیده شده است، آغاز می‌کند. کیهان‌شناسی زرتشتی، با تمایز آشکارش بین الوهیت و اهریمن، چارچوبی برای درک جهان‌های مادی و معنوی به‌عنوان به هم پیوسته و حاکم بر مبارزه کیهانی بین خیر و شر ارائه کرد. این دیدگاه در تضاد با کیهان‌شناسی‌های انتزاعی‌تر و کمتر دوگانه‌ای است که در تفکر یونانی پیشین یافت می‌شد، اما هورکی استدلال می‌کند که فیلسوفان یونانی، به‌ویژه آنهایی که در حلقه افلاطون هستند، ممکن است از ثنویت زرتشتی و نظم کیهانی الهام گرفته باشند. یکی از قانع‌کننده‌ترین استدلال‌های کتاب این است که ایده‌های افلاطون در مورد روح و جاودانگی آن احتمالا بر اساس مفاهیم ایرانی شکل گرفته است، به‌ویژه مفاهیم مغان زرتشتی، که معتقد بودند روح پس از مرگ سفری را طی می‌کند. مجوس به تطهیر روح، اتحاد نهایی آن با الوهیت و نبرد با نیروهای شیطانی که می‌توانند آن را فاسد کنند، اعتقاد داشتند - مفاهیمی که به شدت با گفتگوهای افلاطون درباره زندگی پس از مرگ، مانند فایدون و جمهوری، طنین انداز می‌شوند. هورکی همچنین بررسی می‌کند که چگونه تمرکز کاهنان زرتشتی بر قضاوت الهی و سرنوشت روح پس از مرگ ممکن است بر توسعه متافیزیک افلاطونی، به‌ویژه دیدگاه‌های اخلاقی و متافیزیکی خود افلاطون در مورد رابطه روح با امر الهی تأثیر بگذارد.
"کیهان ایرانی و فلسفه‌ی یونانی" اثری عمیقا غنی‌کننده و از لحاظ فکری دقیق است که به درک ما از تعامل پیچیده بین سنت‌های فلسفی شرقی و غربی کمک می‌کند. بررسی دقیق هورکی از تأثیر مغان زرتشتی بر افلاطون و حلقه‌های او، راه‌های شکل‌دهی تفکر ایرانی باستان به فلسفه یونان و در نتیجه تاریخ فکری غرب را روشن می‌کند. برای خوانندگان علاقه‌مند به تبادلات بین فرهنگی که به شکل دادن به چشم‌انداز فکری جهان باستان کمک کرد، این کتاب بینش‌های ارزشمندی را در مورد تأثیر متقابل بین دو تمدن بزرگ جهان ارائه می‌دهد. کار هورکی از طریق بررسی دوگانه‌گرایی، کیهان‌شناسی و ماهیت روح، مفاهیم متعارف رشد فلسفی را به چالش می‌کشد و راه‌های جدیدی را برای درک پیوند عمیق تفکر باستانی باز می‌کند.