کتاب پروانه

کتاب «پروانه: از پناهندگی تا المپیک، داستان من از جنگ سوریه، فرار، امید و پیروزی» نوشته‌ی یسرا ماردینی، زندگی یک شناگر سوری از دوران کودکی‌اش در دمشق تا حضورش در المپیک را روایت می‌کند. او در خانواده‌ای معمولی و در کنار پدری که مربی شنا بود، بزرگ شد و از کودکی آرزوی شرکت در المپیک را داشت. با شروع جنگ داخلی سوریه، زندگی او دچار دگرگونی شد؛ تمرین‌ها متوقف شد، خانه‌شان آسیب دید و خانواده مجبور شدند از شهری به شهر دیگر نقل مکان کنند تا از بمباران در امان بمانند. شرایط سخت و ناامیدی از آینده، او و خواهرش سارا را به تصمیمی دشوار رساند: ترک سوریه و تلاش برای رسیدن به اروپا.
کتاب به مسیر فرار آن‌ها از سوریه می‌پردازد؛ از گذر از لبنان و ترکیه تا سوار شدن بر قایقی کوچک و پرجمعیت برای عبور از دریای اژه. در میانه‌ی راه، موتور قایق از کار می‌افتد و خطر غرق شدن نزدیک می‌شود. یسرا و سارا که هر دو شناگر حرفه‌ای هستند، به همراه دو نفر دیگر به آب می‌زنند و بیش از سه ساعت قایق را به سمت جزیره‌ی لسبوس در یونان می‌کشند. این قسمت از کتاب با جزئیات و از زاویه‌ی دید شخصی نوشته شده و تصویری واقعی از اضطراب، خستگی و ترس در دریا ارائه می‌دهد.
در ادامه یسرا از مسیر دشوارش در اروپا می‌گوید: از عبور از مرزها، شب‌خوابی در کمپ‌ها و روبه‌رو شدن با بی‌اعتمادی و خستگی. سرانجام در آلمان اقامت پیدا می‌کند و با کمک مربی جدیدش دوباره شنا را از سر می‌گیرد. تمرین‌ها، بازسازی بدن و روح، و تلاش برای بازگشت به رقابت‌های رسمی بخش مهمی از روایت را تشکیل می‌دهد. او در نهایت به عنوان عضو تیم پناهندگان در المپیک ۲۰۱۶ ریو شرکت می‌کند و در رشته‌های ۱۰۰ متر آزاد و پروانه به آب می‌زند. کتاب همچنین به سال‌های بعد و فعالیت‌های او در نقش سفیر حسن نیت سازمان ملل اشاره دارد. ماردینی درباره‌ی نگاه جامعه به پناهندگان، تجربه‌ی از دست دادن وطن و تلاش برای ساختن زندگی جدید در کشور غریبه می‌نویسد. شنا برای او نه فقط ورزش، بلکه راهی برای بقا و حفظ هویت است.