کتاب تاریخچه ‌نزاع‌ اسرائیل‌ و فلسطین

کتاب «تاریخچۀ نزاع فلسطین و اسرائیل» نوشته‌ی ایلان پاپه، مورخ اسرائیلی و از منتقدان سرسخت سیاست‌های دولت اسرائیل، تلاشی است برای روایت فراموش‌شده‌ترین بخش‌های تاریخ این درگیری طولانی. پاپه، در این کتاب فشرده اما پرمحتوا، روایتی از این جنگ ارائه می‌دهد که با روایت‌های رسمی اسرائیل به‌شدت در تضاد است. او با استناد به اسناد آرشیوی و شواهد تاریخی، نشان می‌دهد که چگونه استعمار صهیونیستی و سیاست‌های نژادپرستانه به فاجعه‌ی مداوم برای فلسطینیان تبدیل شد. او ریشه‌های مناقشه را نه به سال ۱۹۴۸، بلکه به اواخر قرن نوزدهم و شکل‌گیری جنبش صهیونیسم در اروپا بازمی‌گرداند. او توضیح می‌دهد که چگونه مهاجرت یهودیان اروپا به فلسطین، با حمایت امپراتوری بریتانیا و با نادیده گرفتن حقوق ساکنان عرب، آغاز شد. نویسنده تاکید می‌کند که فلسطین پیش از مهاجرت گسترده‌ی یهودیان، سرزمینی با جمعیت عرب غالب بود و صهیونیسم از ابتدا پروژه‌ای استعماری با هدف ایجاد «دولتی یهودی» در سرزمینی غیریهودی بود. قلب کتاب به روایت فاجعه‌ی ۱۹۴۸ اختصاص دارد؛ زمانی که بیش از ۷۵۰ هزار فلسطینی با خشونت از خانه‌هایشان اخراج شدند و اسرائیل بر ویرانه‌های زندگی آن‌ها تأسیس گردید. نویسنده با جزئیات شرح می‌دهد که چگونه نیروهای صهیونیستی با عملیات‌های نظامی برنامه‌ریزی شده، فلسطینیان را مجبور به فرار کردند. او تاکید می‌کند که این فاجعه یک «اتفاق تاریخی» نبود، بلکه فرآیندی سیستماتیک برای پاکسازی قومی بود که تا امروز ادامه دارد. در ادامه، کتاب به تحلیل پیامدهای جنگ ۱۹۶۷ و اشغال کرانه‌ی باختری و غزه می‌پردازد. نویسنده بحث می‌کند که اسرائیل پس از این جنگ، نه به دنبال صلح، بلکه در پی تثبیت سلطه‌ی کامل بر تمام فلسطین بود. ایجاد شهرک‌های یهودی‌نشین، دیوار حائل، محدودیت‌های شدید بر حرکت فلسطینیان و نظام حقوقی دوگانه (یهودیان در مقابل غیریهودیان) از نظر او، نشانه‌های یک نظام آپارتاید است که حتی از نمونه‌ی آفریقای جنوبی هم پیچیده‌تر است. خواندن این کتاب نه فقط برای علاقه‌مندان به تاریخ خاورمیانه، بلکه برای هر کسی که به عدالت و حقوق بشر باور دارد، ضروری است.