کتاب Frida Kahlo

کتاب «فریدا کالو: آخرین مصاحبه و دیگر گفتگوها» در سال ۲۰۲۰ توسط انتشارات «ملویل هاوس» منتشر شد و بخشی از مجموعه‌ی تحسین‌شده‌ی «آخرین مصاحبه» است؛ مجموعه‌ای که گفت‌وگوهای کلیدی با نویسندگان، هنرمندان و متفکران برجسته را در واپسین دوره‌های زندگی‌شان گرد می‌آورد. این جلد که با مقدمه‌ای دقیق و روشنگرانه از هایدن هررا، مورخ هنر و زندگینامه‌نویس برجسته‌ی کالو همراه است، کمتر از صد صفحه دارد اما با محتوای فشرده و اصیل خود، تصویری کم‌نظیر از یکی از نمادین‌ترین هنرمندان قرن بیستم ارائه می‌دهد.
در این مجموعه، صدا و نگاه خود کالو در کانون توجه قرار دارد. به جای شرح‌حال یا تحلیل‌های پسینی، آنچه ارائه می‌شود مجموعه‌ای از مصاحبه‌ها و گفت‌وگوهاست که او با منتقدان، نویسندگان و روزنامه‌نگاران در دوره‌های مختلف انجام داده است. برجسته‌ترین این گفت‌وگوها با برترام دی. ولف، محقق مارکسیست آمریکایی، و راکل تیبول، منتقد هنری مکزیکی است؛ کسانی که تلاش کردند به لایه‌های درونی شخصیت و جهان‌بینی کالو دست یابند. از خلال این گفت‌وگوها، خواننده با سیر تحول کالو از هنرمندی تازه‌کار در سایه‌ی شوهر نامدارش دیه‌گو ریورا، به چهره‌ای مستقل، رادیکال و خودآگاه آشنا می‌شود؛ کسی که آشکارا اعلام می‌دارد تنها الهامش، زندگی و بدن خودش است. سبک کتاب بسیار شخصی و صمیمی است. برخلاف لحن تحلیلی مقالات دانشگاهی، اینجا خود کالوست که بی‌واسطه سخن می‌گوید. صدایش در این گفت‌وگوها مستقیم، گاه خشن و در عین حال سرشار از شوخ‌طبعی، طنز تلخ و بینش سیاسی است. کالو با صداقتی گسسته از فیلترهای رسمی، از دردهای جسمی، بیماری، تعلقات سیاسی‌اش، ازدواج پرفراز و نشیبش و نیز نسبتش با شهرت و شمایل‌سازی سخن می‌گوید. او نشان می‌دهد که چگونه به طور آگاهانه، تصویری عمومی از خود خلق کرده و همزمان با آن بازی کرده است. در میان مضامین برجسته، سه محور قابل توجه است: نخست، کالو روایت رایج را که هنر او از دیه‌گو ریورا سرچشمه گرفته زیر سوال می‌برد و به‌جای آن، بدن، ریشه‌های بومی و دردهای شخصی‌اش را به‌عنوان سرچشمه‌ی خلاقیتش معرفی می‌کند. دوم، گفت‌وگوها از آگاهی شدید او نسبت به تصویر عمومی‌اش حکایت دارند؛ اینکه چگونه با لباس، سخنرانی، نمایشگاه و حتی سکوت، برداشت دیگران را شکل می‌دهد. و در نهایت، صدای او - با تمام خشم، خستگی، امید و خویشتنداری‌اش - بازتاب زندگی‌ای است که در تنش‌های مداوم جسمی، سیاسی و هنری زیسته شده است. هایدن هررا در مقدمه‌اش، این مصاحبه‌ها را در بستر تاریخی و زیستی کالو قرار می‌دهد و توضیح می‌دهد که چگونه خود او از خلال این گفتگوها، روایت خود را تثبیت کرده و به اسطوره‌ای معاصر بدل شده است. برای هر خواننده‌ای که می‌خواهد ورای اسطوره‌ی «فریدا» به صدای انسانی، متناقض، کنجکاو و آگاه این زن نگریسته شود، این کتاب منبعی بی‌بدیل است.
در دورانی که بازنمایی، تصویر عمومی و خودنویسندگی بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته‌اند، کتاب «فریدا کالو: آخرین مصاحبه» نه فقط به‌عنوان سندی هنری یا تاریخی، بلکه به‌عنوان بیانیه‌ای درباره‌ی عاملیت زن در ساختن هویتش، معنا می‌یابد. این کتاب هم برای خوانندگان تازه‌وارد به دنیای کالو مناسب است و هم برای تحسین‌کنندگان باسابقه‌ای که می‌خواهند صدای او را، نه از خلال دیگران، بلکه با زبان خود او بشنوند. این فرصتی است کمیاب برای شنیدن کسی که بیشتر از آنکه در موردش نوشته شده، درباره خودش حرف زده است.