کتاب ارتباط از طریق هوش هیجانی

کتاب «ارتباط از طریق هوش هیجانی» نوشته‌ی مایک اکر، اثری کاربردی و راهنمایی عمل‌محور است که نخستین بار در سال ۲۰۲۱ منتشر شد. این کتاب بر اساس دو دهه تجربه‌ی نویسنده در زمینه‌ی آموزش سخنرانی، مدیریت تیم و مربی‌گری رهبری شکل گرفته و اگرچه متنی دانشگاهی یا نظری نیست، اما به‌خوبی توانسته‌ با زبانی ساده و مستقیم، مهم‌ترین ابزارهای هوش هیجانی را برای بهبود کیفیت ارتباطات انسانی توضیح دهد.
در دل این اثر، ایده‌ای جذاب و در عین حال چالش‌برانگیز مطرح می‌شود: اگر یاد بگیریم احساسات خود را بهتر بشناسیم و هدایت کنیم، نه‌تنها در زندگی شخصی، بلکه در کار و روابط اجتماعی هم پیشرفت چشمگیری خواهیم داشت - و این شاید مهم‌تر از داشتن بهره‌ی هوشی بالا باشد. اکر مسیر آموزش را در سه بخش اصلی «من»، «آنها» و «ما» طراحی کرده است: ابتدا شناخت و مدیریت احساسات خود، سپس درک و همدلی با دیگران و در نهایت ساختن روابط و تیم‌های پایدار و مثبت. در بخش نخست، کتاب تمرکز زیادی بر خودآگاهی و کنترل هیجان‌ها دارد؛ از تکنیک‌های ساده‌ای مثل تنفس عمیق پیش از واکنش، تا تمرین دیدن موقعیت از زاویه‌ی دیگر. در بخش دوم، خواننده یاد می‌گیرد چگونه از گوش دادن فعال، پرسیدن سوال‌های باز و بازتاب احساسات برای تقویت همدلی استفاده کند. بخش سوم هم بر مدیریت تعارض‌ها، ارائه‌ی بازخورد سازنده و ایجاد روحیه‌ی تیمی تمرکز دارد. همه‌ی این‌ها در قالب تمرین‌های روزمره و مثال‌هایی از محیط کاری، زندگی شخصی و تعامل‌های اجتماعی ارائه می‌شوند. نثر اکر روشن، مختصر و همراه با داستان‌های واقعی است؛ به همین دلیل مطالعه‌ی کتاب راحت است و حس نمی‌شود صرفا با یک متن نظری روبه‌رو هستیم. از ویژگی‌های بارز این کتاب، تأکید بر کاربردی بودن است؛ مثلا برای بهبود گوش دادن فعال، تمرینی معرفی می‌شود که شامل پنج مرحله‌ی پرسیدن، گوش‌کردن، تصدیق‌کردن، کاوش‌کردن و پاسخ‌دادن است. در کنار این رویکرد عمل‌محور، کتاب به داده‌ها و پژوهش‌هایی اشاره می‌کند که نشان می‌دهند هوش هیجانی در بسیاری موارد پیش‌بینی‌کننده‌ی موفقیت شغلی، رضایت شخصی و کیفیت روابط موثرتر از IQ است. همین ترکیب علم و تجربه باعث شده که اثر اکر برای طیف وسیعی از خوانندگان - از مدیران و کارآفرینان گرفته تا دانشجویان و افراد علاقه‌مند به توسعه‌ی فردی - مفید باشد. بازخوردها درباره‌ی این کتاب عمدتا مثبت است؛ خوانندگان در آمازون و Goodreads آن را به خاطر بیان ساده، تمرین‌های ملموس و تأثیر واقعی بر زندگی روزمره‌شان ستوده‌اند. بسیاری گفته‌اند که این کتاب اولین منبعی بوده که توانسته مفاهیم انتزاعی هوش هیجانی را به ابزارهای واقعی و روزانه تبدیل کند.
در یک نگاه کلی، «ارتباط از طریق هوش هیجانی» برای کسانی که می‌خواهند کیفیت ارتباطاتشان را در خانه، محل کار و جامعه افزایش دهند، کتابی جمع‌وجور، نتیجه‌گرا و عملی است؛ کتابی که نشان می‌دهد تغییر، از شناخت و مدیریت احساسات خود ما آغاز می‌شود.