کتاب غلبه بر اهمالکاری (ویرایش جدید)

کتاب «روانشناسی اهمالکاری: غلبه بر تعلل ورزیدن» نوشته‌ی آلبرت الیس و ویلیام جی. ناوس، اثری کلاسیک و تأثیرگذار در حوزه روان‌شناسی کاربردی و خودیاری است که با بهره‌گیری از اصول درمان عقلانی-عاطفی رفتاری (REBT)، به بررسی ریشه‌های روان‌شناختی تعلل‌ورزی و راهکارهای عملی برای غلبه بر آن می‌پردازد. این کتاب که نخستین‌بار در دهه ۱۹۷۰ منتشر شد، همچنان یکی از منابع معتبر در زمینه خودتنظیمی، بهره‌وری شخصی و درمان شناختی رفتاری محسوب می‌شود. در این اثر، تعلل نه صرفا به عنوان ضعف در مدیریت زمان، بلکه به عنوان الگویی پیچیده از باورهای غیرمنطقی، اجتناب عاطفی و رفتارهای خودشکن تحلیل می‌شود. نویسندگان با معرفی مدل ABC در REBT-رویداد فعال‌کننده، باورها، پیامدها-نشان می‌دهند که چگونه افکار تحریف‌شده مانند «من باید کامل باشم» یا «اگر شکست بخورم، بی‌ارزشم» می‌توانند به احساسات منفی و رفتارهای اجتنابی منجر شوند. در نتیجه، تعلل‌ورزی به‌عنوان مکانیسم دفاعی در برابر اضطراب، شرم یا کسالت ظاهر می‌شود. کتاب در قالبی ساختارمند، خواننده را از مرحله شناخت تعلل تا بازسازی شناختی و فعال‌سازی رفتاری هدایت می‌کند. تمرین‌هایی مانند تجزیه وظایف، زمان‌بندی هدفمند، و تقویت مثبت، به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که فرد بتواند با گام‌های کوچک و پیوسته، اینرسی روانی را کاهش داده و اعتماد به نفس رفتاری را افزایش دهد. همچنین، تأکید بر پذیرش بی‌قید و شرط خود، از جمله مضامین کلیدی کتاب است که به خواننده کمک می‌کند ارزشمندی خود را مستقل از عملکرد یا بهره‌وری تجربه کند. از نظر سبک نگارش، کتاب با زبانی ساده، دلسوزانه و توانمندساز نوشته شده است. نویسندگان از اخلاقی جلوه دادن اهمال‌کاری پرهیز می‌کنند و آن را به‌عنوان مسئله‌ای قابل حل معرفی می‌کنند. این رویکرد، کتاب را هم برای درمانگران و هم برای خوانندگان خودراهنما مناسب می‌سازد. با این حال، برخی محدودیت‌ها نیز وجود دارد؛ از جمله زبان نسبتا قدیمی، فقدان ارجاع به یافته‌های علوم اعصاب مدرن، و عدم شخصی‌سازی برای انواع خاصی از تعلل‌ورزی مانند موارد مرتبط با ADHD.
با وجود این، «روانشناسی اهمالکاری: غلبه بر تعلل ورزیدن» همچنان اثری ماندگار و ارزشمند در حوزه سلامت روان است. قدرت آن در ترکیب بینش‌های شناختی با راهکارهای رفتاری، و در ارائه نقشه راهی عملی برای تغییر پایدار نهفته است. این کتاب نه‌تنها به خواننده کمک می‌کند تا با تعلل مقابله کند، بلکه او را به سوی تفکر منطقی، پذیرش خود و اقدام موثر هدایت می‌کند. جایگاه آن در کتابخانه‌های توسعه فردی و روان‌شناسی، گواهی بر تأثیر و ارتباط پایدار آن با چالش‌های انسانی روزمره است.