کتاب اختیار تام

کتاب «اختیار تام» اثر کارلو لوکارلی، اولین جلد از سه‌گانه‌ی دی لوکا در سال 1990 منتشر شد. این رمان جنایی که در ایتالیا در دوران پایان جنگ جهانی دوم و فروپاشی رژیم فاشیستی روایت می‌شود، داستان کمیساریو دی لوکا، یک پلیس حرفه‌ای، را روایت می‌کند که مأمور رسیدگی به یک قتل مرموز در آوریل 1945 می‌شود. در این دوره که بمباران‌ها و شورش‌ها در جریان است، دی لوکا در پی حقیقت، ولی تحت فشار از سوی مقامات بالاتر قرار دارد تا فرد خاصی را مقصر اعلام کند، حتی اگر این خلاف واقعیت باشد.
در روند داستان دی لوکا با واقعیت‌های پیچیده‌ای مواجه می‌شود که او را مجبور به بررسی عمیق‌تری از فساد و بی‌اعتمادی در میان مقامات فاشیستی، پارتیزان‌ها و حتی کلیسا می‌کند. او در این مسیر با کشف روابط فساد، قاچاق مواد مخدر و پول‌شویی روبرو می‌شود. این داستان به‌طور عمده بر مبارزه درونی دی لوکا تمرکز دارد که میان وفاداری به رژیم و حقیقت شخصی‌اش قرار دارد. در طول این تحقیقات دی لوکا نه به عنوان یک قهرمان، بلکه بیشتر به عنوان یک بازمانده از شرایط سخت و پیچیده‌ی سیاسی آن زمان ظاهر می‌شود.
کتاب علاوه بر رویکرد جنایی و معمایی خود، به بررسی مسائل اخلاقی و اجتماعی نیز می‌پردازد. موضوعات پیچیده‌ای چون وفاداری به رژیم فاشیستی، فساد در سیستم قدرت و تاثیر این‌ها بر شخصیت‌های مختلف در داستان برجسته است. لوکارلی با استفاده از توصیف‌های زنده از محیط اجتماعی و سیاسی آن زمان، به خواننده امکان می‌دهد تا در دنیای پر از تردید و آشوب آن دوران غرق شود. داستان در جایی به پایان می‌رسد که همه چیز در حالت تعلیق باقی می‌ماند و به کتاب‌های بعدی این سه‌گانه ارتباط پیدا می‌کند.
«اختیار تام» سبک نوآر سیاهی دارد و با ریتمی سریع و دیالوگ‌های تند و کوتاه روایت می‌شود. لوکارلی از لایه‌های مختلف روان‌شناسی شخصیت‌ها و روابط پیچیده درون آن‌ها استفاده می‌کند تا داستان را به جلو ببرد و کتاب بیشتر از آن که یک داستان جنایی باشد، به یک تحلیل اجتماعی و روان‌شناختی از شرایط آن دوران تبدیل می‌شود.